Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
86
RENAUDBARBARAS
odWidzialności,przejśćodżywejcielesnościświatadożywegociała,którebyłoby
moimciałem?AmówiącsłowamiMerleau-Ponty’ego:jakstosunekwidzialnegodo
samegosiebiemożemnieprzenikaćikonstytuowaćmniejakowidzącego?Przeszliśmy
tuodpojęciaontycznegodopojęciaontologicznego,aleczytoostatniemożepowią-
zaćto,doczegootworzyłodostęp?Czyżywacielesnośćwsensieontologicznymzdaje
sprawęzżywegociaławsensieontycznym?Bynatopytanieodpowiedzieć,trzebapo-
wrócićdoprzejściaodżywegociaławłasnegodożywejcielesnościświata,dokonanego
przezMerleau-Ponty’ego–izbadaćjegoprawomocność.Jakwidzieliśmy,podstawowa
operacjakierującaprzejściemdoontologiipoleganarozciągnięciunasamświattego,
cobyłozoczywistościąunaocznionenapoziomieciaławłasnego;stwierdzić,żedotyk
realizujesięwmoimcieleiżejestonraczejjegodziełemniżdziełemświadomości,
todefactouznać,żerealizujesięonfizwnętrzaświata”.Leczwniosektakikierujesię
przesłankątyleżmocną,coniepoddanąrozbiorowi,zgodniezktórąciałostanowiczęść
świata,tkwiwjegownętrzuiwrelacjiciągłościznim–krótkomówiąc,jestpewnym
kawałkiemalbofragmentemświata.Tonamocytejprzynależnościitejciągłościwnio-
skowanieprzechodząceodciaładoświatajestpoprawne.Tyletylko,żestwierdzenie
takiejciągłościsamozawieraprzesłankidotycząceświataiciała,awrzeczywistościtę
samąprzesłankę:mianowicie,światjestobiektywnąrzeczywistością,rozciągłąwprze-
strzeni,aciałojestfragmentemtejrzeczywistości,kawałkiemrozciągłości,wydobytym
zniej,bostanowiwzupełnościjejczęść.Merleau-Ponty,stwierdzając,żefiprzestrzeń
wieosobiezapośrednictwemmojegociała”,przyjmujezgóry,żeświatjestrozciągły,
aciałojestfragmentemtejrozciągłości.Prawdęmówiąc,przyjęcietakiejprzesłankijest
nieodzowne,bofaktycznie,jedyniezpunktuwidzeniarozciągłościgranicapomiędzy
moimciałemiświatemjestnierozróżnialnaito,codotyczyjednego,możezostaćprzy-
pisanedrugiemu.Jakofragmentmateriiciałojestnawskrośzanurzonewświecieito,
cozostajemuprzypisane,może,bezróżnicy,zostaćprzypisaneświatu.Aleoileowa
ciągłośćumożliwiaontologiczneposzerzenieżywejcielesności,towchodzionaodrazu
wkonfliktztym,coujawniafenomenologicznyopis.Wszystkoprzebiegazatemtak,jak-
byMerleau-Pontymusiałnachwilęzapomniećofenomenologii,byumożliwićwłasną
radykalizacjęontologiczną.
Wrzeczywistościzapominaoniejdwukrotnie.Przedewszystkim,odwracalność
wrażliwościzmysłowejujawniła,żeodróżnieniepodmiotuodprzedmiotuzacierasię
wmoimżywymcieleiże,wobectego,żywegociaławżadnymrazieniemożnapoj-
mowaćjakociałaobiektywnego.Uwypuklaniezatemjego[tj.żywegociała]całkowitej
ciągłościzeświatempoto,byprzekazaćświatujegowrażliwośćzmysłową,sprowadza
siędopopadnięciawsprzecznośćzdanymioferowanymiprzezfenomenodwracal-
ności:żyweciałowłasne,takjakprezentujesięwdotyku,niemanicwspólnegoze
