3.FunkcjonowaniesystemuprzyrodniczegoGór
Stołowych
MarekZgorzelski
PrzewodnieczynnikifunkcjonowaniaekosystemówGórStołowych
TezaI–Czterypodstawowecechywarunkująfunkcjonowaniesystemu
przyrodniczegoGórStołowych,sąto:
•położeniewobszarzewododzielnym;
•aktywnatektonika;
•właściwościfundamentugeologiczno–morfologiczno–glebowego;
•właściwościsferyzasilaniasystemu.
Łącznikiempomiędzysferązasilaniasystemuijegofundamentemjestsferakrążenia
wody,atymsamymzwiązkówchemicznych,którastymulujeżycieczterech
podstawowychsferfunkcjonalnych:
•sferyfizycznejmigracjimaterii;
•sferychemicznejmigracjimaterii;
•sferykrążeniabiomasy;
•sferyłańcuchapokarmowego.
SystemprzyrodniczyGórStołowychspełniarolęzasilającądlasystemówobszarów
sąsiednich.
Naopisanyukładnaturalnynakładasięsferaantropopresji.
TezaII–SystemprzyrodniczyGórStołowychpodlegastałej,naturalnejewolucji
wynikającejmiędzyinnymizdziałania:
•współczesnejtektoniki;
•denudacjifizycznejichemicznejścianskalnychorazstokówipowierzchni
podstokowych;
•erozjiiakumulacjirzecznej;
•procesówglebowych;
•fizycznychichemicznychzjawiskkształtującychatmosferę;
•fizycznychichemicznychzjawiskkształtującychhydrosferę.
TezaIII–OgniwaprzestrzennesystemuprzyrodniczegoGórStołowychcharakteryzują
siębardzościsłymizwiązkamifunkcjonalnymiwynikającymiprzedewszystkim
zzależnościhipsometrycznych.
TezaIV–NaturalnysystemfunkcjonowaniaprzyrodyGórStołowychuległsilnemu
przekształceniuwkonsekwencjibezpośredniejlubpośredniejantropopresji.
TezaV–Stopieńprzekształceniaposzczególnychsferfunkcjonalnychsystemujest
różny,njwiększezmianyzaistniaływsferzekrążeniawody,wsferzekrążeniabiomasy
iwłańcuchupokarmowym.