Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Ubóstwieniegościaipoświęceniekobiet…
21
przezmiejsce,wktórymmieszka,podczasgdygośćjestnietylkonieznajomy,lecz
jeszczejegostatuszostajewywyższonyprzezniejasneczasem,domyślnepowiązania
zboskością.Boskistatusgościaniewynikatutylkoztraktowaniagozszacunkiem,
przyznaniamuszczególnejroliwdomuprzyjmującego,leczprzeciwnie-owawy-
jątkowarola,atakżeczujnośćiatencjagospodarzawynikajązmożliwościdyspono-
waniaprzezprzybyszanadziemskąmocą,wobecktórejtrzebazachowaćdaleko
posuniętąostrożność.Niewiadomo,jakienmoce”manieznajomy,lepiejwięcspo-
dziewaćsięnajgorszego.Możnateżwziąćpoduwagęszansęzmianylosugospoda-
rza,jakądajądomyślnemocesprawczeprzybyłego.Wkażdymrazie,skoroBóg/
bóstwomożeprzyjśćwludzkiejpostaciimożnagonierozpoznać,lepiejodnieśćsię
zostrożnościąwobeckażdego,ktoprzychodziiokimnicniewiemy.Pojawieniesię
udrzwitakniebezpiecznejpostacinakładanagospodarzaokreślone,znacznezobo-
wiązania.
Bezpośredniowynikaztegotrzeciistotnyrysrelacjigospodarz-gość,który
przewijasiętrwalewkulturowychobrazachgościnności:gościowiprzypisanajest
inicjatywa,gospodarzzaśstawianyjestwsytuacjikogośodpowiadającegonawy-
zwanieipoddanegopróbie,zktórejmoże,aleniemusiwyjśćzwycięsko.Mato
ścisłyzwiązekzumieszczeniemobrazugościnynagranicystosunkówludzkich
inadludzkichoraznadaniemjejznaczeniareligijnegolubquasi-religijnego.Czło-
wiekotwierającydrzwiprzednieznajomymlubodmawiającymugościnyoraz
jegorodzinadoświadczająwielkiegoryzyka,bowłaśniewtymmomencieważą
sięichlosy.Pierwotnieasymetrycznyobrazreligijnejrelacjiczłowiek-bóstwolub
człowiek-Bógkształtujecałyzestawwymagań,oczekiwań,oceniwyobrażeńod-
nośniedogościnności,którąpotocznaświadomośćprzechowujedodziś.
WedługNadolskiego(2015)whistoriireligiizaznaczasiętendencja,żetam
rozwinęłasięszczególnamoralnośćnadbudowanawokółrelacjigościnnych,
gdziepostacibogówzostałyzarysowanejakobliskieczłowiekowiwtymsensie,że
potrafiłyprzyjąćpostaćludzkąitakwkraczaćwziemskiświatorazwchodzić
zludźmiwbezpośrednierelacje,nierzadkodomagającsięgościnyibędącich
gośćmi.Ciekawejestto,żewrozumieniupotocznymasymetrycznarelacjagospo-
darz-gośćprzechylasiędokładniewodwrotnąstronę.Gospodarz,będącwswo-
imdomu,maschronienie,wodę,żywność,znaterenijestwokolicyznany,miesz-
kanierzadkozczłonkamirodziny,możeliczyćnapomocsąsiadówiwsparcie
wspólnoty-mazatempraktyczniewięcejzasobówisiły.Ponadto,przyjmując
gościadoswojegodomu,zyskujenadnimwładzęipoddajegowieloaspektowej
kontroli:zarządzawłasnymterytoriumistawiagranice,wobrębiektórychten
możesięporuszać.Wymagaodgościaizakazujemuokreślonychzachowań,
atakżesprawujeróżneformykontroliopiekuńczejiquasi-rodzicielskiej,która
sprowadzaprzybyszadorolipodporządkowanegodziecka:sadzagowokreślo-
nymmiejscuinieodstępujenakrok,karmi,poi,przymuszadopodejmowania
konkretnychczynności,któredlaniegozaplanował,niepozwalanaswobodęczy
