Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
sytuacji,środowisku,kulturzelubkrajujestpodobnalubróżnaodinnychprzy-
padkówgościnnościijaksięonazmienia?
Częśćtychzagadnieńdotykaogólniejszejkwestiifunkcjonowaniagościnności
jakospołecznegoideału,aczęść-konkretnych,obserwowalnychzdarzeńiprak-
tyk,zapisanychwpamięcilubnagranych.Ichoćpoczątkowozamierzałamdo-
trzećdopoziomubadaniaobserwowalnychmechanizmówinterakcjizachodzą-
cychwtrakciespotkaniagościnnego,tytułowewyrażenienrozstaniezideałem”
odzwierciedlazrodzonąwtrakciemojejpracyświadomośćkrytyczną.Chodzitu
onierównomiernerozłożenienormatywnychoczekiwańiobowiązkówzwiąza-
nychzprzyjmowaniemgościorazomożliwebiograficzneispołecznekonsekwen-
cjetejnierówności.Nawetnapoziomieanalizymikropraktykniedokońcamoż-
nauciecodkulturowychistarych,symbolicznychznaczeń,którepełniąwobec
nichfunkcjęukierunkowującąiuzasadniającą-podtrzymujągotowośćdogoś-
cinnościlubbudząlękiopór.Nadająważnośćigłębszeznaczeniebanalnymde-
cyzjomzwiązanymzdanąsytuacjąprzyjmowaniagości:Coprzygotowaćdoje-
dzenia?Kogoijakzaprosić,akogopominąćwzaproszeniu?Czywystawićstółna
środekpokojuinakryćgoobrusemczymożenie?Jaksięubrać?Gdzieusiąść?
Oczym(nie)rozmawiać?
Gościnawskalimikrojestinterakcjąmiędzydającymisięzidentyfikowaćpo-
staciami.Toprocesbardzokonkretnyizarazemrealizowanywmaterialnymoto-
czeniu,praktykowanyzapomocąokreślonychgestówirzeczy,bazującynacieles-
nejkondycjiuczestników.Wtlepozostająstosunkiiwyobrażeniazbiorowe-te,
któresąprzeznichpodzielane,ite,któresądyskutowane.Naobserwowalnym
ipraktycznympoziomiemożnazobaczyć,czyinaileodniesieniadoszerszych
kontekstówspołecznychodgrywająswojąrolęwtym,jaktoczysięspotkanie,kto
komucooferujewgościnnymgeścieiktocoodkogoprzyjmuje.Wtokubadań
odsłaniasiętakżeto,jakhierarchiemiędzyróżnymikategoriamispołecznymi
irelacjezbioroweprzecinająwarunkiżyciaprywatnego,domowego,aczasem
dzieląodwewnątrzwłasnątożsamośćgospodarza,gospodynilubgościa,wyjaś-
niającsytuacyjnezróżnicowanieichgościnnychzachowań.
Nienegującautotelicznegoisprawczegocharakterukulturysymbolicznej,
wprocesiebadawczymprzyjmujęperspektywy:fenomenologiczną,kiedykoncen-
trujęsięnaludzkichdoświadczeniach,ipragmatyczną,kiedystaramsięzobaczyć,
jaknideał”działawpraktycekształtowaniaspołecznychrelacji.Socjologiapragma-
tycznajestpodejściem,wktórympatrzymynaspołeczeństwoodstronydziałań
podmiotowych,biorącpoduwagęmoralnestanowiskauczestnikówżyciaspołecz-
nego(Blokker2011).Aktorzyspołeczniodnosząsiędoideałówwróżnychpojawia-
jącychsięwnimsytuacjachiuzyskująkonkretnekorzyścizichformułowania
(Ogien2015;Pratt2020).Ideałstanowiważnypunktsymbolicznyspełniającywie-
lezadań:skupiaonspołecznąuwagęwsytuacjachrytualnych,wskazujekierun-
kidziałania,jestźródłemmotywacji,różnicujeroleiuzasadniapostępowanie.
