Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Odnoszeniesiędoideałównierzadkoumożliwialubułatwianarzucanieinnym
swojejwoliiwładzyorazdyskredytowaniekogośjakomałowartościowego,niewia-
rygodnegoiniegodnegozaufania,możebyćzatemmniejlubbardziejświadomie
stosowanąstrategiądziałania,usprawiedliwiaćistniejącenierównościorazutrzy-
mywaćwimięważniejszychcelówniektóreosobylubgrupywsytuacjipodporząd-
kowaniabądźwykluczenia.Ktomausankcjonowane,zinstytucjonalizowaneprawo
donokreślaniaideału”idysponowanianim,mateżważnąwrelacjachspołecznych
władzęsądzenia(Bourdieu2005).Nierzadkowyznaczainnymobowiązki,których
samniemusispełniać.Dlategowżyciuspołecznymwwielujegoobszarachtoczą
sięwalkiozajęciepozycjiwyróżnionejkogoś,ktomaprawodookreślania,czym
ideałjest,nailejestważnyiwjakisposóbodnosisiędoinnychznaczeńirelacji
społecznegoorazkulturowegoświata,ujednolicającgo.Podejściepragmatyczne
pozwalauwzględnićrefleksjęnadaspektaminormatywnymiideałów,pokazaćje
jakowytworyprocesówspołecznychiorientacyjnepunktywzłożonymizmien-
nymspołecznymświecie(Geertz2005).
Wpragmatycznymsensieideałzjednejstronynieistnieje,boprzeciwstawia
siętemu,cozwyklerozumiemyjakonrzeczywistość”
,jestlubmożebyćokreślony
jakojejodwrotność.Zdrugiejstronyideałjaknajbardziejistnieje,bostanowi
punktodniesienia-ważnyinieodłącznyelementrzeczywistościspołecznej,spo-
łecznyfakt,zdarzenie,procesimechanizm-ijakotakimożebyćijestopisywany,
przywoływany,wypowiadany,rozwijany,wtłaczanywramykodeksu,wymagany,
obdarzonysankcjąlubkrytykowany,kwestionowany,przechowywanywpamięci
jakoreliktndawnychczasów”iwkońcuodrzucanyjakodziśjużnieużytecznylub
nieprawomocny.Wkontekścietakichrozważańnrozstaniezideałem”oznacza
tyle,żeodnoszącsiędodanegoideału,realizowanegoluboczekiwanego,przywo-
ływanegowkonkretnychokolicznościachiwokreślonejwersji,rozstajemysię
ztraktowaniemgojakowymogu,bowidzimyjegostronniczość,niedoskonałość
isłabość,ukazujemyjegospołeczneikontekstoweuwikłanie,związkizniespra-
wiedliwościąlubwykorzystywaniem,atymsamymmożemyosłabićjegonorma-
tywneznaczenieorazzmniejszyćsiłęprzyciągającą.Możemypodważyćjegomoc
obowiązywaniaczyprzewagęnadinnymi,konkurencyjnymiideałami.Wten
sposóbteż,poprzezodsłanianiewrefleksjijegomniejoczywistychnapierwszy
rzutokauwikłańiznaczeń,przygotowujemygruntpodewentualnemodyfikacje
ialternatywy,poszerzamynasząspołecznąwyobraźnięiwiedzę,otwierającsobie
iinnymdrogędozmiany.
Wniniejszejksiążceprzewijaćsiębędziestalekwestiarelacjimiędzynaukową
ipotocznąwiedząogościnnościjakopewnegorodzajuideale,międzyjejwymia-
remnormatywnym,pragmatycznymiopisowym.Procesidealizacjigościnyuka-
zanyzostaniejakopracasymbolicznanadtożsamościąiintegracjąkulturową,
któragenerujejakiśporządekspołeczny,aleteżulegaczęściowejdezaktualizacji,
jeżelitensięzmienia.Ztejprzyczynyzasadnejestzachowanieczujnościodnośnie
