Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GrzegorzW
.Kołodkoinowaszkołaekonomii.Ekonomiakontekstualna
27
jakoregułypodejmowaniadecyzji,decyzjiwstyluhomooekonomicus,codalecenie
przystajedorzeczywistości.Zwracanatouwagęm.in.szwajcarskihistorykgospodar-
czyGilbertRist,któryzauważa:HWiększośćekonomistówuznaje,żeautonomiczny
iracjonalnyhomooekonomicusjestfikcją.Trzebaimtoprzyznać.Ajednakjego
upiórnieustanniepowracainieprzestajenawiedzaćwyobraźniekonomicznej”[Rist
2015,s.57].RówniekrytycznieRistodnosisiędomodelowaniamatematycznego.
Zwracauwagę,iżHjestsymptomatyczne,żepanująca(czylineoklasyczna)ekonomia
opierasię,wswojejstandardowejwersji,najednostce,któranieistnieje:żebywejść
wświattychekonomistów,trzebawistociezacząćodzaufaniamodelowi,niesta-
wiającsobiepytaniaopraktykęspołeczną”[Rist2015,s.57].Przystajetodoznanej
opiniiJohnaK.Galbraitha,żemodelowaniematematycznetoHtechnicznaucieczka
odrealnegoświata”,coutrzymujeekonomię
wokowachprzeszłościiwzrębachklasycznegomodelu.(ś)Podstawowezałożeniekla-
sycznejekonomii–czystakonkurencjanarynku,rozciągającasięodcenproduktówdo
cenczynnikówprodukcji–poddajesięznakomicieudoskonaleniomtechnicznymimate-
matycznym.Atezkoleisprawdzająsięnieprzezto,jakodzwierciedlająrzeczywistość,lecz
napodstawiewewnętrznejlogiki,teoretycznejimatematycznejkompetencjizastosowanej
wanalizie[Galbraith2011,s.262].
Przeztoekonomiaoddalasięodpraktykiżyciagospodarczego,któreze
Hswymchaosemiróżnorodnościąnienadajesiędoujęciawformułęmatematyczną”
[Galbraith2011,s.263].Zarazemjednakniesposóbnieuznaćużytecznościnarzę-
dzimatematycznychwtejdziedzinie.Wdebacieostaniewspółczesnejekonomii
dowodzisię,żedlazbliżeniamodeliekonometrycznychdorzeczywistościmoże
(paradoksalnie)okazaćsiękoniecznekorzystaniezjeszczebardziejzaawansowanej
matematyki.Takąopinięsformułowałm.in.DavidColander[2011,s.19],uznając,
żeprzyszłościąekonomiijestjejjeszczewiększezmatematyzowanie.
Potrzecie,kwestiazastosowańekonomiiwpraktycetoobszarpoddawany
obecnieszczególniesilnejkrytyce.JużwcześniejGalbraith,zarzucałteoriiekonomii
(araczejjejgłównymprzedstawicielom)brakobiektywizmuorazwręczwygodnic-
twoisłużalczośćwobecinteresówwielkiegobiznesu.Wskutektegowekonomii
doszłodomarginalizacjikwestiietycznych.StworzyłotoHurodzajne”podłożedla
działańnieetycznych,którychnasilenienieuchronniezwiększaryzykokryzysu.
Zwracanatouwagęm.in.laureatNagrodyNoblazekonomii,JosephE.Stiglitz
[2010,s.277].TakżeinnynoblistaPaulKrugmanzarzucaekonomiinierzetelność
ioderwanieodrzeczywistościspołeczno-gospodarczej,cozwiększaryzykobłędów
wpraktyce5.Teoriaekonomiiniemożebyćbowiemoderwanaodzmianwtejrze-
czywistości[Krugman2020].Teoretyczneuogólnianietychzmiantoniezbywalne
zadanieekonomii.
5Wynaturzeniapowstającenapodłożuneoliberalnejdoktryny,głównienaprzykładzie
USA,sąprzedmiotemrozważańPaulaKrugmana,laureataNagrodyBankuSzwecjiim.Alfreda
Noblawdziedzinieekonomii,wksiążcepodsymptomatycznymtytułem:ArguingwithZombies:
Economics,Politics,andtheFightforaBetterFuture(Zmaganiazzombi:ekonomia,politykaiwalka
olepsząprzyszłość)[Krugman2020].
