Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Kokot,Gospodarkawodno-elektrolitowaikwasowo-zasadowawstanachfizjologiiipatologii,Warszawa2005
ISBN83-200-3109-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2005
Kanalikdalszy(dystalny)składasięzgrubegoodcinkawyprostowanegoramie-
niawstępującegopętlinefronu(tubulusrectusascendens)orazkanalikakrętegoII
stopnia(tubuluscontortusII°).Wtymodcinkuodbywasiędalszaresorpcjazwrotna
sodu,fakultatywnaresorpcjawodyorazwymianajonówsodowychnapotasowelub
wodorowe(zob.Rolanerekwgospodarcekwasowo-zasadowej,str.213).Doświa-
tłakanalikadalszegowydzielasięponadtokwasmoczowyorazniektóreleki.
KanalikkrętyII°orazkanalikizbiorczezawierająreceptorydlawazopresyny.
Hormonten,zwiększającprzepuszczalnośćbłonkomórkowychdlawody,umożli-
wiajejprzejściedohipertonicznejtkankiśródmiąższowej.Towarzyszytemuoczy-
wiściezmniejszeniediurezy(antydiureza)orazwydalaniehipertonicznegomoczu.
Brakwazopresynylubniewrażliwośćtychodcinkównefronunadziałanietegohor-
monuobjawiasięwielomoczemomałejgęstościwzględnej.
Resorpcjazwrotnasoduwnefronie
Resorpcjazwrotnasoduwkanalikachbliższychidalszychzależyodwieluczynni-
kówhumoralnych(stężenieangiotensynyII,aldosteronu,kortyzolu,parathormonu,
hormonównatriuretycznych,wapnia,potasuitd.)orazzmianhemodynamicznych
wnerkach(uwarunkowanychczynnikaminerwowymi,hormonalnymilubzmiana-
miprzestrzeniwodnejśródnaczyniowej).Wśródczynnikówhormonalnychnajważ-
niejsząrolęwgospodarceelektrolitowejodgrywająaldosteronikortyzol.Hormony
testymulująresorpcjęzwrotnąsoduorazwydalaniepotasuijonówwodorowych.
Jakjużwspomniano,85%przesączupierwotnegoulegaresorpcjizwrotnej
wkanalikubliższym.Resorpcjatawymaganakładuenergii,cooznacza,żejestza-
leżnaodATP.Sódwnikadokomórkikanalikabliższegozgodniezgradientemstę-
żeń(stężenieNawcytoplazmiekomórekkanalikowychjestznaczniemniejszeniż
wpłyniekanalikowym,skądwypompowanyjestdotkankiśródmiąższowejprzez
ATPazęumiejscowionąnaantyluminalnejbłoniekomórkowej).
Resorpcjazwrotnasoduwtymodcinkunefronujestczęściowozwiązanazre-
sorpcjązwrotnąfosforanów,glukozyiaminokwasóworazzwydzielaniemdoświa-
tłajonówwodorowych.Ponadtozwiększasięonawstanachhipowolemii,wwarun-
kachzmniejszeniaprzesączaniakłębuszkowego,wniedoczynnościprzytarczyc,we
wzrościeciśnieniaonkotycznegowekrwinaczyńodprowadzających(vasaefferen-
tia)orazwzasadowicy.Wkwasicymetabolicznej,wewzrościeciśnieniahydrosta-
tycznegowkłębuszkachnerkowych,whiperwolemiiorazwzrościeciśnieniaosmo-
tycznegopłynukanalikowego(uwarunkowanegostężeniemglukozy,mannitoluitd.)
resorpcjazwrotnasoduwkanalikachbliższychmaleje.
Wczęściwstępującejpętlinefronu(nieprzepuszczalnejdlasoduiwodypłynu
śródmiąższowego)sódjestwypompowywanyaktywniezeświatłakanalikadoprze-
strzeniśródmiąższowej(niektórzyautorzysądzą,żejonCl–,anieNa+jestwypom-
powywanyaktywniedotkankiśródmiąższowej,natomiasttransportNa+jestbier-
ny).PłynkanalikowywpadającydokanalikakrętegoII°jestzawszehipomolalny
wstosunkudoosocza.Aktywnewypompowywaniesodudotkankiśródmiąższowej
wtymodcinkunefronujestprzyczynąwiększejmolalnościpłynuśródmiąższowego
warunkującegoprawidłowezagęszczanielubrozcieńczaniemoczu(zob.niżej:Za-
gęszczanieirozcieńczaniemoczu).
42