Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Miejsceziemiwteoriirynkuczynnikówprodukcjiipodzialedochodów
inneprzychodyzewzględunaróżnąurodzajnośćlubprzydatnośćdoróżnychza-
stosowań).Wskalicałegoglobulubwskalidanegokrajupodażziemijestbowiem
doskonalenieelastyczna(niemożeuleczmianie).
B.Czyżewskistawiainteresującąhipotezę:nneoklasycznateoriarentygrunto-
wej(…)jestniewystarczającadoopisurzeczywistości,ponieważredukujeźródła
rentygruntowejdonieelastycznościpodażyziemiitraktujejąjakostałąwmodelach
ekonomicznych”22.
Należypodkreślić,żegdybierzesiępoduwagęróżnezastosowaniaziemi(np.po-
dażziemirolniczej,podażziemiwyłączonejzprodukcjirolnejiprzeznaczanejna
innecele−nierolne),niejestspełnionywarunekojejdoskonałejnieelastyczności
(ponieważnp.zmniejszasiępodażziemirolniczejwdanejokolicy,arośniepodaż
tejzieminacelenierolne).Wjakimśsensiemożnatoodnieśćdowyróżnianych
wliteraturzeprzedmiotustrefużytkowaniaziemi(produkcyjna,konsumpcyjna,nie-
użytkówgruntowych),którezachodząnasiebie,adodatkowopomiędzytymistre-
famiużytkowaniaziemiiwewnątrznichodbywająsięstałeprzesunięcia,naogół
kosztemrolnictwaileśnictwa23.
Dodatkoworośniezainteresowaniezestronyużytkownikówziemirolniczej
świadczeniempłatnychusługnarzecznaturalnegośrodowiska(np.rolnictwoekolo-
giczne,płatnościONW,ekoturystyka).Dziękitemupojawiająsięmożliwościpopra-
wy(uzupełniania)dochodówwielugospodarstw(wniektórychsytuacjachczerpane
sąztegotytułujedynedochodygospodarstw).Wefekcienastępujewzmocnienie
pozycjiekonomicznejziemimarginalnej,nieprzydatnejdoprodukcjizewzględów
ekonomicznych.Wiążącesięztymzależnościwliteraturzeprzedmiotudogłębnie
analizuje,wkontekściedziałaniarentyricardiańskiej,W.Musiał24.
Wefekciemożewystąpićzjawiskozanikaniarentróżniczkowych.Zwracana
touwagęzwłaszczaB.Czyżewski:nzanikająrentyróżniczkowezarównowsensie
ichtworzenia,jakirealizacji”25.Jakopowódwskazujesięwystępowaniezjawiska
wyrównywaniakosztówmarginalnychikosztochłonnościprzychodówzzasobów
ziemirolniczejoróżnychklasachbonitacyjnychgruntu.Jednocześnieobserwujesię
symptomytransferurentróżniczkowychprzezmechanizmrynkowydopodmiotów
kontrolującychpopytfinalnynażywność.Wtejsytuacjizajedynytrwałyrodzajren-
tygruntowejuznajesięcorazczęściejrentęinstytucjonalną.Możnajązbudować,jak
podkreślasięwliteraturzeprzedmiotu,opierającsięnametodologiiwspółczesnej
22B.Czyżewski:Kategoriarenty…,s.2.
23F.Kapusta:Agrobiznes.Wyd.CDiIDifin.Warszawa2008,s.108-109.
24W.Musiał:EkonomiczneispołeczneproblemyrozwojuobszarówwiejskichKarpatPolskich.
IRWiRPAN.Warszawa2008,s.176-177.
25B.Czyżewski:Rentainstytucjonalna…,s.114.Zobaczteż:B.Czyżewski:Wpływglobalizacji
ekonomicznejnawspółczesnerentygruntowewUniiEuropejskiej.[W:]P.Mickiewicz,W.Gotkiewicz
(red.).Zrównoważonyrozwójlokalny.Unijneinstrumentywsparciarolnictwaiobszarówwiejskich
wlatach2007-2013.Wyd.AkademiiRolniczejwSzczecinie.Szczecin2008.Zobaczteżinneprace
tegoautora.
23
