Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Miejsceziemiwteoriirynkuczynnikówprodukcjiipodzialedochodów
WPolscezasadybonitacjiglebzostałyopracowaneprzezzespółpodnaukowym
kierunkiemA.Musierowicza.
Wymienionecechyziemisprawiają-zdaniemautorki−żewinnabyćonaza-
wszeuznawanazaspecyficznyczynnikprodukcji,itonietylkowrolnictwieczy
leśnictwie.
1.2.
Miejsceziemiwteoriirynkuczynnikówprodukcji
ipodzialedochodów
Ziemię(wprodukcjirolnejśrodowiskoprzestrzenneiprzyrodnicze,przedewszyst-
kimużytkirolne)wrazzpracą(siłaroboczawrolnictwie,czylipracażywa)ikapi-
tałem(trwałeiobrotoweśrodkiprodukcji-pracauprzedmiotowiona)uznałJ.B.Say
napoczątkuXIXw.zatrzypodstawoweczynnikibiorąceudziałwkażdymproce-
sieprodukcji8.DosformułowaniatejteoriiprzyczyniłosięodkrycieprzezA.Tur-
gota(1772-1823)prawamalejącejwydajnościziemi.Teoriaczynnikówprodukcji
J.B.SayazostałarozwiniętawpóźniejszymokresieprzezA.Marshalla(1842-
-1924).
Istotneznaczeniewanalizowanymzagadnieniunależyprzypisaćtakżepowsta-
niuteoriipodziałudochodów,dorozwojuktórejszczególniedużywkładwniósł
C.Clark(1847-1938)9.
JakpodkreślaW.Michna:nWodróżnieniuodkapitałuipracyziemiajestdo-
bremograniczonyminiemobilnym”10,natomiastA.Czyżewskizwracauwagęna
ograniczonąmobilność(bryłowatość)wszystkichczynnikówprodukcjizaangażo-
wanychwrolnictwie,pozaziemiąrolniczątakżepracy(potencjałsiłyroboczej)oraz
częścikapitału,tj.częśćzasobówkapitałowych(majątkowych)trwalezwiązanych
zziemią.Głównietoodpowiadazaniewypełnianiepodstawowegokryteriumefek-
tywnościPareto.Jednocześnienależybraćpoduwagęobiektywnyprzymuskon-
sumpcjiżywnościwwarunkachistnieniasztywnegopopytunanią.Wefekcie,jak
siępodkreślawliteraturzeprzedmiotu(A.Czyżewski,B.Czyżewski,A.Wośiinni),
producencirolnisąpozbawienikorzyścialokacyjnych,któremogłybypłynąćzprze-
mieszczaniaczynnikówprodukcjirolnej(ziemia,praca,kapitał)doinnychsektorów,
wktórychosiągnęłybywyższąefektywność,czylispełniłybypodstawowekryterium
efektywnościPareto.Abypokonaćprógnaturalnejsłabościrolnictwa,koniecznajest
korektategozjawiskaprzezmechanizminterwencyjnywformiewłaściwejpolityki
gospodarczejpaństwa(najczęściejrealizowanaprzezmechanizmbudżetowywfor-
miefinansowaniapostępubiologicznego,regulacjirynkówrolnych,restrukturyzacji
8A.Woś,F.Tomczak(red.),wyd.cyt.,s.76-77.
9M.Blaug:Teoriaekonomii.Ujęcieretrospektywne.Wyd.PWN.Warszawa2000,s.47-54
iinne.
10J.Górska,W.Michna:UbytekużytkówrolnychnacelepozarolniczewPolsce.WieśiRolnic-
two2010.Nr4,s.57.
19
