Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
WPOSZUKIWANIUMORALNOŚCIZAWODOWEJ
stwaniezależnieodichrólzawodowych7.Samosystematycznewyko-
nywaniezespołuczynnościwcelachzarobkowychprzezdającąsię
wyróżnićgrupęosóbniewystarczydouznaniategozestawuczynno-
ścizazawód,jeżeliteczynności(np.kradzież)lubcele,którymsłużą
(np.aranżowaniespotkańprzezsutenera),sprzeciwiająsięważnym
zasadommoralnymadresowanymdoczłonkówspołeczeństwanieza-
leżnieodichrólzawodowych8.
Oilewwiększościzawodównormysprawnościprofesjonalnej
zostająustalonezewzględunaefektywnośćwosiąganiucelulub
celówzawoduwgranicachwyznaczonychprzezspołecznypodział
pracy,towzawodach,wktórychnormymoralneadresujesiędo
wykonującychjeosób,normysprawnościzawodowejpodlegająry-
gorommoralnymwłaściwymdladanejgrupyzawodowej.Ztego
powoduniewszystkieczynnościuzasadnioneefektywnościąinieko-
lidującezzasadamimoralnymiadresowanymidoczłonkówspołe-
czeństwaniezależnieodichrólzawodowychnależałobyuznaćza
uzasadnioneczymoralniewłaściwe.Ponieważteograniczeniamo-
7
Zob.np.TalcottParsons,„Spojrzeniesocjologanazawódprawnika”,w:ten-
że,Szkicezteoriisocjologicznej,przeł.AlinaBentkowska,Warszawa,Pań-
stwoweWydawnictwoNaukowe1972:„Zawódjestzespołemról!zawodo-
wych’,tojesttakich,dziękiktórymspełniasiępewnefunkcjeogólniecenione
wspołeczeństwie,ajednocześnie!zarabianażycie’”,s.476.Charakterystyka
Parsonsaróżnisięodpodanejpowyżejtym,żebędąc,jaksięzdaje,zaprojek-
towanawceluwyróżnieniatzw.professions,macharakterpozytywny,
ponieważczynnościzawodoweokreślajakocenione,aniejedynieniesprzecz-
nezocenamiwystępującymiwspołeczeństwie.Por.teżMariaOssowska,
Podstawynaukiomoralności,Warszawa,PaństwoweWydawnictwoNaukowe
1963,s.370–371.
8
Posługującsięokreśleniem„normyadresowanedojednostekniezależneod
ichrólzawodowych”,nierozstrzygam,czyistniejąnormy,którebędącadre-
sowanedowszystkich,byłybyrównocześnieprzezwszystkichpodzielane.
Jednostkimogąbyćprzekonaneoistnieniunormzawodowychinormogól-
nych,mającrównocześnierozbieżneprzekonaniadotyczącetego,czegonor-
mytewymagają.Określenietootwieramożliwośćzastosowaniamoichpro-
pozycjiteoretycznychdoróżnychspołeczeństw,wtymitakich,wktórych
występujezasadniczarozbieżnośćprzekonańmoralnych.
