Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.Zaburzeniatektoniczneitrzęsieniaziemi
2.4.Zaburzeniatektoniczneitrzęsieniaziemi
25
Pierwotnepołożeniewarstwskałosadowychjestpoziomelubzbliżonedopoziomego.
Późniejjednak,podwpływemsiłdziałającychwskorupieziemskiej,warstwyskalne
ulegająróżnymzaburzeniomtektonicznym,czylideformacji.Wyróżniasiędwarodzaje
deformacji:ciągłeinieciągłe.
Deformacjaciągłanienaruszaciągłościwarstw:warstwymogąbyćwychylone
zpierwotnegopołożenia,np.monoklina,lubpofałdowane–fałdifleksura(rys.2.2).
Rys.2.2.Ułożeniewarstwprzydeformacjiciągłej:a)monoklina,b)fałd,c)fleksura
Rys.2.3.Deformacjenieciągłe:a)uskok,b)zręb,c)rówtektoniczny
Deformacjanieciągłapoleganaprzerwaniuciągłościwarstwiprzesunięciuich
względemsiebie:powstająwtedyuskoki,zrębyirowytektoniczne(rys.2.3).
Zaburzeniatektonicznestwarzająnaogółniekorzystnewarunkigeologiczno-inżyniers-
kieinależyjeuwzględniaćpodczaslokalizacjitakichobiektówinżynierskich,jakzapory,
tunele,drogiiliniekolejowe.
Nachyleniewarstwskalnychzgodneznachyleniemstokumożeprowadzić–po
obciążeniustokulubjegopodcięciu–doosuwisk,szczególniewprzypadkuobecności
przekładekwarstwskałilastych.Występowanieformfałdowychuwzględniasiępodczas
lokalizacjizapórwodnych,orientującjeodpowiedniowstosunkudoosifałduoraz
kierunkuikątaupaduwarstw.Wskazanajestlokalizacjazaporynaskrzydlewznoszącym
sięwkierunkubiegurzeki,anienaskrzydleopadającymwtymkierunku.Należyteżbrać
poduwagęszczeliny,którewystępująwtychformach(rys.2.2b).Skały,któreuległy
deformacjomnieciągłym,sąsilniespękane,awmiejscachdyslokacji(przemieszczenia)
zmiażdżone,niekiedycałkowiciezmienione.Ztychwzględówstanowiąonebardzo
niekorzystnepodłożedolokalizowaniazapórwodnych.Zachodzićtumożenierównomier-
neosiadanie,atakżetrudnydoprzewidzeniaruchmasskalnych,zwłaszcza,gdynp.uskok