Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.GRUŹL,CAJAKOZOONOZA,ANTROPOZOONOZAWH,STOR,,
KodeksieHammurabiego,znajdująsięwzmiankioprzewlekłejchorobie
płuc,jakąnajprawdopodobniejbyłagruźlica16.
Nazywającgruźlicęsuchotami,Hipokrateszwróciłrównieżuwagęna
to,żejednostkatabyłanajczęściejwystępującymschorzeniemwjegocza-
sach,adotegozazwyczajprowadziładośmierci.Zauważył,żenazacho-
rowanienarażenisąlekarze,którzykontaktująsięzchorymiwzaawanso-
wanymstadium.Pozatymjakojedenzpierwszychobserwowałgruzełki
wtkankachbydła,owieciświń.Onteżwysunąłhipotezę-jaksięokazało
błędną-odziedziczności,aniezakaźnościchoroby17.Arystotelesnato-
miastprezentowałzupełnieprzeciwnypogląd,pisząc:nDlaczegoci,któ-
rzystykająsięzchoryminasuchoty,najaglicęlubnaświerzb,zarażająsię,
natomiastci,którzystykająsięzchoryminapuchlinęwodną,nazimnicę,
naudar,niezarażająsię?”18.CiekawespostrzeżeniepoczyniłGalen,który
wzrostzachorowańnagruźlicępowiązałzrozwojemmiastizagęszczeniem
dużejliczbyludzinaograniczonejpowierzchni19.Trafnyopischorobypodał
CaeliusAurelianus,rzymskilekarzżyjącywVwiekun.e.:nPacjencicier-
piąnagorączkęutajoną,którazaczynasiępodwieczóriznikaponownie
oświcie.Towarzyszytemugwałtownykaszelzwydzielaniemrozrzedzonej,
ropnejplwociny.Pacjentmówiochrypłymgłosem,oddychaztrudemima
hektycznewypiekinatwarzy.Skóraresztyciałajestpopielata.Oczymają
zmęczonywyraz,pacjentjestwychudzonywwyglądzie,aleczęstookazu-
jezadziwiającąaktywnośćfizycznąlubpsychiczną.Wwieluprzypadkach
słychaćcharczeniewklatcepiersiowej,akiedysięrozprzestrzenia,pacjent
mocnosiępoci.Pacjencitracąapetyticierpiągłód.Sąteżczęstobardzo
spragnieni.Końceichpalcówpuchnąipaznokciekrzywiąsięznacznie”20.
Renesansprzyniósłkolejneodkryciaispostrzeżeniacodoszerzeniasięcho-
roby.ItakGirolamoFracastoro(1478-1553),włoskilekarz,głosiłteorię,
żechorobyzakaźneroznoszonesąprzezcośwrodzajunasionlubzarod-
kówmogącychprzenosićsięnadużeodległości.Uważał,żeowezarodki
16Tamże.
17Hipokrates,Aforyzmyirokowaniaorazprzysięga,przeł.H.Łuczkiewicz,Warsza-
wa1864.
18Arystoteles,Zagadnieniaprzyrodnicze,PWN,Warszawa1980.
19T.Brzeziński,Historiamedycyny,PZWL,Warszawa2000.
20H.Herzog,Historyoftuberculosis,nRespiration”1998,65,s.5.
16
