Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Teoriewspółczesnejpatologiispołecznej
aktywnośćgenetycznawpływanaaktywnośćneuronalną,aktywnośćneuronalnaod-
działujenazachowanie,azachowanie–naśrodowisko,aponadtooddziaływaniate
sądwukierunkowe).Różneczynnikinaszegośrodowiskawpływająrównieżnanasze
zachowania,którezkoleioddziałująnaaktywnośćneuronalną,adalejnaaktywność
genetyczną(Gottlieb,1992;za:Carson,Butcher,Mineka,2003).
Ostatniąkategoriączynnikówbiologicznychmającychwpływnazachowaniesą
deprywacjalubuszkodzeniafizyczne.Najbardziejpodstawoweludzkiepotrzeby
toodżywianie,oddychanie,dostarczanieorganizmowiwody,seniwydalanie.Brak
odpoczynku,niewłaściwadietalubzbytciężkapracamogąosłabiaćzdolnościdora-
dzeniasobieztrudnościamiinarażaćdanąosobęnaróżneproblemy.Dziśjużwie-
my,żeprzewlekła,choćstosunkowołagodnadeprywacjasnumożemiećpoważne
konsekwencjeemocjonalnedladzieciimłodzieży.Wszerokimprzeglądzieliteratu-
ryempirycznejCarskadon(1990;za:Carson,Butcher,Mineka,2003)pokazała,że
wokresiedorastaniaistniejewzorzeczmniejszaniacałkowitegoczasusnu.Wzorzec
tenjestzwiązanyzdużąsennościąwciągudnia.Carskadonargumentowała,żespa-
dekwydajnościpołączonyznadmiernąsennościąmożezkoleiprowadzićdozwięk-
szonejpodatnościnawypadki,atakżedonadużywaniakofeinyialkoholuorazdo
problemówznastrojemizachowaniem.
Przedłużającysiębrakpożywieniatakżewpływanafunkcjonowaniepsychiczne.
PozatymPolivyiwspółpracownicy(1994;za:Carson,Butcher,Mineka,2003)odkry-
li,żebyliżołnierze,którzywczasiesłużbyznaczniestracilinawadze,awpóźniejszym
czasiewykazywalisilnątendencjędoprzejadaniasię.Jednąznajbardziejtragicznych
deprywacjijestniedożywieniemałychdzieci.ŚwiatowaOrganizacjaZdrowiaobli-
cza,żecierpinanie40–60%wszystkichdzieciświata.Dotegodochodząpotencjalnie
szkodliweokoliczności,takiejakzaniedbanieprzezrodzicówiograniczonydostępdo
opiekimedycznej,którenegatywniewpływająnarozwójfizycznyiobniżająodpor-
nośćorganizmunachorobę.Ponadtohamujetorozwójmózgu,obniżainteligencję
iwzmacniaryzykowystąpieniatakichzaburzeń,jakdeficytuwagi,któryprowadzi
doproblemówzuwagą,zwiększonegorozkojarzeniaiproblemówwszkole(Lozof,
1989;za:Carson,Butcher,Mineka,2003).Wkrajachzachodnich,takichjakStany
Zjednoczone,gromadzisięobecniedowodynato,żeniedożywieniewystępujewro-
dzinach,wktórychmatkikarmiąswojedzieciwsposóbnaturalny.
Istotnąkwestiąjestrównieżbrakodpowiedniejstymulacji,awięcstymulacja
zbytmałalubzbytduża.Wartoprzytymzauważyć,iżpewnetypyosobowości,jak
osobowośćantyspołeczna,mająwiększeniżprzeciętnapotrzebypobudzenia.
Odkryciabiologicznewywarłyogromnywpływnanaszemyślenieoludzkimza-
chowaniu.Doceniamydziśważnąrolę,jakąodgrywająwzachowaniachnormalnych
idewiacyjnychczynnikibiochemiczneorazcechyorganizmu,zktórychwielejest
zdeterminowanychgenetycznie.Perspektywabiologiczna,dziękinowymodkryciom
farmakologicznym,przykuwauwagęnietylkokółnaukowych,aleilaików.Leczenie
biologicznedajeszybszerezultatyniżinneproponowaneterapie.Jednakżezgodnie
zargumentacjąGorensteina(1992;za:Carson,Butcher,Mineka,2003)popularnein-
terpretacjeznaczeniaosiągnięćbiologicznychzawierająwielebłędów.Jeślinaprzy-
kładznajdziemyjakąśwadęwfunkcjonowaniuukładunerwowego,wadatamogła
15
