Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprowadzenie
tegostosunkuskłoniłajednakHegladopolitycznejtransformacjiróżnicy
ontologicznejwróżnicępojęcia.Itatransformacjastanowiogeneziejego
pojęciawolności–rozumianejjakouniwersalnośćkonkretnalubogólność,
którejtreściąjestjednostkowość,polemos,będącyzarazemkoinonia.
PrzedstawionatuinterpretacjaLogikimazatemcharakterdwustopnio-
wy.Odnosisiędoteoriirefleksjiorazdoteoriimodalnościz„Naukioisto-
cie”.Pierwsząokreślamjakoteorięuogólnionejlogikisymptomu,drugą
natomiastjakoteorięgranicytejlogiki,którąwyznaczapojęcieprawa.
Jeżelizatemprzedmiotdialektyki–pozór–ostatecznieokazujesięozna-
kąszerszegoproblemugranicracjonalności,towydajesię,żenależałoby
domagaćsięspełnieniapowracającegowflozofiwspółczesnejpostulatu
przekładuspekulatywnychkategoriiHeglanajakiśbardziejwspółczesny
język.Dlamniewynalezienietakiegojęzykaflozofcznegokonkretujest
obecniezadaniemniewykonalnym.Dlategojedynymwyjściemwydajesię
opisanierozstrzygnięćHeglawjegowłasnychpojęciach.Wydajesięteż,
żesamautorLogikiniebezprzyczynyposłużyłsięwtymcelukategoriami
rzeczywistości,możliwości,koniecznościiprzypadkowości–cobyćmoże
pozwolikiedyśnadaćzagadnieniuracjonalnościbardziejkonkretnysens
polityczny.Przypadkowośćjakopodstawowakategoria„genetycznejeks-
pozycji”2pojęciawolnościstawiawkażdymraziewnowymświetlestosu-
nekmiędzyHeglemaKantem,którychciałbymtujeszczekrótkoomówić.
WystąpienieKantamiałowsobiecośwyjątkowego,ponieważwiązało
sięzdługofalowąkonsekwencją:doprowadziłodozastąpieniaklasycznego
kartezjańskiegomodeluracjonalnościflozofcznej–utożsamianejwprost
zracjonalnościąnaukową–modelemnowym,nowoczesnym.Modelten
jestniezamierzonymproduktemtegowystąpieniaiwprzeciwieństwie
domodeluklasycznegookazujesięteżodpoczątkuwewnętrzniezanta-
gonizowany.Antagonizmtenwynikazfaktu,żeKantniejesttujedynym
2
G.W.F
.Hegel,
Naukalogiki
,t.2,przeł.A.Landman,M.Pańków(red.),WNPWN,
Warszawa2011,s.297.
10
