Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Skarbiecubogich
25
57.Także,dymzkorzeniajaskółczegozielawygotowanegowwinienależy
wdychaćprzezustaiczęstostosowaćdopłukania;głowęoczyszczaiłonowysu-
sza.Jaksiętoobecniestosuje.
58.Także,proszekzpieprzuczarnego,ciemierzycybiałej,wysuszonegosoku
zostromlecznikaorazstrojubobrowegoprzyłóżdonozdrzy,dowcześniejprzy-
gotowanejmateriidodajtatarakuiruty,todobrzerozgrzewaioczyszczagłowę.
Zostałotosprawdzonejakzłoto.
59.Także,sokfiołkaalpejskiegozmiodemzmieszanyiwpuszczonydonoz-
drzyoczyszcza.Dioskorides.
60.Także,aloes24startyzoctemiolejkiemróżanym,rozsmarowanynaczole,
bólgłowyuśmierza.Dioskorides.
61.Także,okładzpłótnanamoczonegowolejuzkasjioraznamaszczanienim
uśmierzamigrenę.Awicenna.
62.Także,korzeńburzankidzikorosnącejzpiołunemiolejem;stosowaćdo
namaszczaniaidookładównaskroń,wszelkąmigrenęuśmierza.Eksperymentator
iAwicenna.
63.Także,nasieniemandragorybóległowyuśmierza,zarównomałe,jakiwiel-
kie.Kyrannus.
64.Także,kiedyzadawnionybóljest-najlepiejleczyćzapomocąokładuzgor-
czycyalbotakiegooto:gumężywiczną25,rutędziką,storaks,korzeniekaparów26,
cebulęmorskąisuchysokostromlecznika,wszystkowrównejilościrozetrzeć
zpachnącymwinem;albowiemjesttowspaniałelekarstwo.Awicenna.
65.Także,okrzyn27uśmierzabardzobóległowy.Tenże.
24
nAloe”=aloes,por.VI,66,67;VIII,47,49,59,93,112;XVI,6;XVII,18;XX,1,14;
XLV
,49.AlonaznanabyławstarożytnymEgipcie.PierwszewiadomościsąuDioskoridesawIw.
poChrystusie.Uczonyzalecałgowdawkachodjednejdotrzechdrachm,zwłaszczadlanurbaniet
literaticupidi”(dlamieszczuchówipisarzy),tzn.dlatakich,którzywiodąsiedzącytrybżycia.Alona
byłaskładnikiemwdawnychlekach,zwanychnhiera”orazwwieluzłożonychpigułkachiinnych
preparatachprzeczyszczających.JednymznajstarszychplastrówtegorodzajujeststarożytnaHiera
Picra,właściwiesłowotoznaczynświętagorycz”.Wszystkiepreparatynależącedotegorodzajubyły
skomplikowaneisprzedawanejakośrodkisekretneprzezdawnychlekarzy.Głównymichskładnikiem
działającymbyłzawszealoesalboinnyśrodekprzeczyszczający,zawierałyrównieżzieleNardusSy-
riaca.LekarzearabscyIXw.uważalialonęsokotrańskązalepsząodarabskiej.Wyrazaloepochodzi
prawdopodobnieodsyryjskiegoalwai.Por.Aloa,św.IzydorzSewilli,Etymologiarum,PLLXXXII,
622,627;św.HildegardazBingen,Subtilitatumdiv.creat.,PLCXCVII,1196,1209;RabanMaur
wDeuniverso,PLCXI,525.
25
nGummi”=gumaroślinna,por.XLV
,51.nGummiArabicum”=gumaarabska,VIII,48;
XV
,14,18;XVIII,[3].nGummicerasi,cerasorum”=żywicaczereśniowa,XV
,l;XVII,6;XXXI,
14.nGummi(h)edere”=żywicabluszczowa,II,6;XI,31.nGummiiuniperi”=żywicajałowcowa,
XXX-XXXVIII,27.nGummipersicum”=żywicabrzoskwiniowa,XV
,16;XXI,47.n[Gummipini]”
=żywicasosnowa,XLV
,[54].nGummipruni”=żywicaśliwy,XXXI,20.nGummirute”=żywica
zruty,XIII,13.
26
nCappari”=kapar,por.XL,16;XLVIII,25.Por.nCapparisaGraecisnomensumpsisse”,
św.IzydorzSewilli,Etymologiarum,PLLXXXII,638.
27
nSiseleos”=okrzyn(LaserpitiumL.).
