Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dante
Alighieri
39
rystycznydladolcestilnovo.Wpodobnymduchuutrzymanesąsonety:Takadostoj-
naitakpełnawdzięku(Tantogentileetantoonestapare)orazMapanilubawoczach
miłośćniesie(NegliocchiportalamiadonnaAmore),jakrównieższeściostrofowakan-
conaPanilitosnawkwiecieporymłodej(Donnapietosaedinovellaetate).Kobieta,
którejloszapowiadałajużliczba9tj.3–liczbaTrójcyświętej–dopierwszejpotę-
gi,jawisięterazjakoistotanadludzka,uprogupośmiertnejapoteozywniebiosach.
Wymagamiłosnejascezy;jedynymzadaniemkochankabędzieodtądgłoszeniejej
chwaływpoezji.PękacienkanićmetaforycznegodialoguzBeatrycze,któryprze-
chodziwmonologautora,miłośćpojętajakohołdzamieniasięwmiłośćrówną
cnocie.Ukochanaumiera,Dantewypowiadaswójbólwwierszachiwłacińskim
liściedomożnychtegoświata.Wydajemusiępotem,żejestzdolnagopocieszyć
piękna,młodanieznajoma,okazującamuwspółczucieDonnagentile,szlachetna
pani.Poświęcajejkilkasonetów,leczotoznowupojawiamusięweśnieBeatrycze:
wyrażawtedyskruchęiprzyrzekasobieczcićjąnieustannie.Kolejnawizjaspra-
wia,żekończyswojedziełko,obiecującsobiewrócićdotematuwtedy,gdybędzie
zdolnypowiedziećoBeatryczeto,czegoniktjeszczeożadnejkobiecieniepowie-
dział.ObietnicętęmożnauważaćzazapowiedźBoskiejKomedii.
Życienowezdajesięzawieraćpewneelementymłodzieńczejautobiografii.Jego
bohaterkaistniaławrzeczywistości,Dantenaprawdęmógłwniejsięzakochać.
Jednaknawetjeślitakbyło,uczucietowykorzystałtylkojakopretekstdoprzed-
stawieniamiłościidealnej,zgodnejzpostulatamidolcestilnovo,wymagającej
wizji,symboliialegorii.WDonnagentiledopatrzonosięFilozofii,wiedzyolu-
dziach,dlaktórejautoroddalasięchwilowoodBeatrycze,symbolizującejTeolo-
gię,wiedzęoBogu.TryumfBeatryczeoznaczałbyzatem,żeDantetęostatniąnaj-
wyżejsobieceni.
Trudnojestustalićchronologię88drobnychutworówwierszowanychDante-
go,któredługopojegośmiercizebranowtomieRime(Poezje;tłum.częściowe
napolskiJ.Feldhornapt.Pieśniarz).Najwcześniejszesąoczywiścielirykimło-
dzieńcze,niewłączonedoŻycianowego,wktórychwidocznyjestwpływpoetów
dworskichorazGuittonad’Arezzo,przyowielejednaksilniejszymzabarwie-
niuosobistym.DoGuidaCavalcantiegozwracasiępełenwdzięku,zbliżonydo
prowansalskiegoplazer(wierszoprzyjemnościach)sonetGuido,i’vorreichetu
eLapoedio:
Guido,chciałbymbyśmyty,Lapo(1)ija,rzadkim
iniezwykłymzaklęciemlubczaremobjęci,
nastatkusięznaleźli,którybypogładkim
igroźnymmorzupłynąłwedlenaszejchęci.
Tak,abyzłafortunaalbotrafniemiły
nigdyżadnejprzeszkodywdrodzenieprzyniosły,
leczbywielkiejprzyjaźniłączącrazemsiły,
każdegodniaumacniaćpaktdusznaszychwzniosły.
IabypaniąVannęorazpaniąLagię,
oraztępodtrzydziestymukrytąnumerem(2),
przydałanamnapokładprzychylnośćMerlina(3).
Ach,radebywidziałyonetakąmagię,
