Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚREDNIOWIECZE
40
Iwieczneomiłościrozmowyzasterem,
Ainambytobyłateższczęściaprzyczyna.
(1)LapoGianni,patrzs.30;(2)imionaukochanychGuidaiLapa;nr30odnosisięzapewnedoza-
ginionegospisu60najpiękniejszychflorentynek,którysporządziłDante;(3)czarodziejzDcyklu
bretońskiego”.
(tłum.M.Woźniak,ibid.,s.155)
Naćwiczeniewsztucepoetyckiejwyglądapowstałyprzed1296r.Dspór”(tenzone)
zForeseDonatim,bratemCorsa(patrzs.28)–trzysonety,odpowiadającenatyleżso-
netówpartnera–wnapastliwym,obelżywymwręcztonie,którywrzeczywistości
miałchybajednakżartobliwąwymowę,wpisującsięwkomiczno-realistycznątrady-
cjętoskańską.FolgoradiSanGiminianoprzypominawczesnysonetZwołaćpsygoń-
czeimyśliwychjudzić(Sonarbracchetti,ecacciatoriaizzare).Zlatpoprzedzającychwy-
gnaniepochodząnajprawdopodobniejrównieżczterywiersze,wktórychDante
współzawodniczyświadomiezprowansalskimtrubaduremArnautDanielem
(XIIw.),kunsztownymstylistą,specjalizującymsięwsekstynie.Napisanezostały
dlazagadkowejpostaci,nazwanejprzezautoraDonnaPietra,kobietyosercuzkamie-
nia(pietra);stądichokreślenierimepietrose.Należądonich:sekstynaWczesnym
rankiem,wwielkimkręgucienia(Alpocogiornoealgrancerchiod’ombra),tzw.sekstyna
podwójnaMiłości,tydobrzewidzisz,żetakobieta(Amortuvedibenchequestadonna),
kanconaDotarłemdopunktu,wktórymsięzawraca(Iosonvenutoalpuntodelarota)
ikanconaAzatemwmejmowiechcębyćostry(Cosinelmioparlarvoglioesseraspro).
WtejostatniejDanteostrymisłowamiganipięknąPietręzajejnieustępliwość,
oziębłośćidumę,opisujewłasną,gwałtownąnamiętnośćiwyrażapragnieniezem-
sty;uczuciomicierpieniomautorapoświęconesąrównieżutworypoprzednie,
wktórychprzywołujeprzyrodę,kreślącnieobcejegonastrojomscenyzimowe,
naznaczonesmutkiemniesionymprzezdeszcze,śniegiilodowatywicher.Jużpo
opuszczeniuFlorencjipowstałazpewnościąpięciostrofowakanconaalegoryczna
Trzyniewiastywokółmniestanęły(Tredonneintornoalcormisonvenute),preludium
dowielkiejlirykiRaju.Wygnańcaotaczajątrzydamy,uosobienieSprawiedliwoś-
cinaturalnej,czyliboskiej(Dirittura),odzwierciedlającejjąwsobieSprawiedli-
wościludzkiejorazPrawa,którewobumaswojeoparcie.Sązasmucone,płaczą,
uskarżająsię:jetakżewygnanozeświata,gdziezapanowałozepsucie.Pocieszaje
władającasercempoetyMiłość,zapewniając,żeżyćbędąwiecznieiżeodniosą
wreszciezwycięstwo.SamDanteniepoddajesięprzeciwnościomlosu,wygnanie
poczytujesobiezazaszczyt,padłbowiemofiarąwrogówsprawiedliwości,awalkę
znimiuważazaświętyobowiązek.
BoskaKomedia(Ladivinacommedia),arcydziełoDantegoijednozarcydzieł
literaturyświatowej,powstawaławciągukilkunastulat.Cododokładnejchrono-
logiiistniejąnadaldużewątpliwości;przyjmujesięnaogół,żerozpoczętazostała
ok.1304r.,azakończonanatrzylubczterylataprzedśmierciąautoraztym,że
swójtekstjeszczepotemdoskonalił,amożeinieznacznieuzupełniał.Wkażdym
raziePiekło(Inferno),pierwszaczęśćpotężnego,liczącegołącznieponad14tysięcy
