Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
68
WładysławSzumowski_Historiamedycynyfilozoficznieujęta
przyjmowały,żeprzyczynązmianjestczynnikYin,inne(sektaWenPu),
żeprzyczynąjestczynnikYang.
Pierwsząksięgęlekarską,rodzajzielnika,miałnapisaćcesarzSzin-
Nung,którypanowałwtrzecim,amożenawetjeszczewczwartymty-
siącleciuprzedChrystusem.Tradycyjnafarmakopeachińskaopierasięna
tejksiędzedodziś,awięcodpięciutysięcylat.Szin-Nungmiałzbadać
działanieleczniczewszystkichroślinswojegowielkiegopaństwa.Legen-
dapodaje,iżmiałtakcienkąściankężołądka,żemógłwidzieć,cosię
wnimdzieje,idlategosamnasobiewykonywałwieledoświadczeń.Od
tejporypowstałowChinachbardzodużodziełlekarskichinawetistnie-
jąlicznedziełaspecjalne.Różneczęścikrajumająswoichulubionych
autorów,akażdyprawielekarzuważazaswójobowiązekcośnapisać.Ale
wszystkosięobracazawszewkoledawnychpojęć.
NajwiększymdziełemstarożytnychChinbyłtzw.Kanonmedycyny
(NeiCzing)napisany,wedługpodania,przezżółtegocesarzaHuangTi,
z3.tysiącleciaprzedChrystusem.DzisiejsząformęKanonuzyskałwIIIw.
przedChrystusem.Składasięonz2ksiąg,jedna(SuWen)jestrodzajem
konwersacjimiędzycesarzemHuangTiijegoministremCziPai,druga
zaś(LingShu)zajmujesięleczeniemzapomocąakupunktury,októrej
niżejbędziejeszczemowaorazupustemkrwi.
WiadomościzawartewKanoniesąpoczęściwyrazemwyobraźni
opartejoteoriękosmogonii.Chorobydzieląsięna2grupy,tj.grupę
wywołanączynnikamizewnętrznymi(wiatr,zimno,suchość,wilgoć)oraz
grupęwywołanączynnikamiwewnętrznymi,głównieemocjonalnymi
(strach,radość,zmartwienie).
Chociażfilozoficzno-religijnepoglądyKonfucjuszadopierowpóźniej-
szymczasiegłosiłyflświętośćciałaludzkiegoń,skądrodziłasięobawa
przedokaleczeniemnietylkozażycia,aleipośmierci,cooczywiście
miałohamującywpływnarozwójanatomii,tojednakwiadomościzana-
tomiizawartewKanoniesąnieścisłeiwgłównejmierzeograniczająsię
dowyliczeniadługościjęzyka,przełyku,żołądka,jelititp.Wielepojęć
anatomicznychjestczystospekulacyjnegopochodzenia,naprzykładto,
żeukładnaczyńkrwionośnychskładasięz12dużychnaczyń,któreod-
powiadają12miesiącom,lubżemężczyźnimają365,akobiety360kości
oraz365stawówitp.
Równieżifizjologiajestspekulacyjna,alenauwagęzasługujewzmian-
ka,żeflserceregulujekrewwcałymciele...,krewpłynienieprzerwanie
wkołoinigdyniezatrzymujesięń.Wzmiankatawyprzedziłaponad
