Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nikustosowaniazemstyosłabieniaswojejpozycjiprzezutratęczłonków.
Wprzypadkuzabójstwamiędzyczłonkamiskonfederowanychrodówpo-
rozumieniemiałozapewniaćjednaniezapobiegająceodwetowi,awsto-
sunkudoosóbniebędącychczłonkamiroduprzewidywanosolidarne
działanienajczęściejnadrodzesądowej.
Ograniczenieodwetubyłodokonywanewskutekstosowaniajedna-
nia.Instytucją,któramiałazapewnićosiągnięciepojednaniabyłapokora.
Oznaczałaonawprowadzeniedosytuacjijednaniarytuału,wwynikuktó-
jednanie
regosprawca,niezależnieoduiszczeniakarygłówszczyzny,dokonywał
symbolicznegoaktuprzeprosinzadokonanyczyn.Pokoramiaławyraź-
niestanowycharakter,któryumożliwiałjejdopełnieniejedyniemiędzy
członkamitegosamegostanu.Wykluczonebyłowykonaniepokorywo-
becprzedstawicielaniższegostanuczyteżosobyznajdującejsięniżej
whierarchiitegosamegostanu.Obrazoweopisypokorypokazująjejdo-
pełnieniewobecnościświadków,gdyzabójcazorszakiem12osób,ob-
nażonydopasa,zmieczemwydobytymdopołowy,przystępowałdo
krewnychzabitegoiprosiłoprzebaczenie.
Pozapokorąwykształciłsięwprawachpartykularnychzwyczajczaso-
wegowydaleniamężobójcyzmiejscazamieszkania,podczasgdyjego
krewnipodejmowalipróbypogodzeniasięzrodzinązabitego.Wydale-
niezaczętozczasemtraktowaćjakowygnanie,któreobokgłówszczyzny
ipokorystanowiłoczęśćodpłatyzamężobójstwo.Zostałotousankcjo-
nowaneprawnieprzezustawodawstwomonarsze.Przewidywałoonoka-
wieżywwysokościrokui6tygodni.Stosowanowprzypadkunie-
opuszczeniaziemiprzezzabójcęlubwysłaniapozaziemię,podpozorem
własnegowydaleniasię,kogoinnego.Obokpokoryznanebyłotakżesto-
sowaniepokutkościelnych.
Zbiegiemczasuczynyprzestępnezaczętoindywidualizować.Wpływ
natendencjęmiałaprzedewszystkimpraktykasądowa,atakżewła-
indywidualizacja
dzapaństwowazainteresowanautrzymaniembezpieczeństwapubliczne-
czynów
go.Prawopolskieprzyswajałosobiestopniowopojęciazwiązkuprzyczy-
nowegoiwiny.Sameczynyformułowanoprzedewszystkimwsposób
kazuistyczny.Niemówiłosięogólnieosamejzasadzie,leczokonkretnych
wypadkach,doktórychrozstrzygnięciaużywanojużpojęćzwiązkuprzy-
czynowegoorazwiny.Poprzezokolicznościpopełnieniaprzestępstwa
odtwarzanoprzesłankiodpowiedzialnościsprawców.
WpraktyceXIIIw.zostałowyodrębnionepojęcieprzypadku,które
posiadałojużbezpośredniwpływnakwestieodpowiedzialności.Śmierć,
któranastępowaławskutekprzypadku,byłaodróżnianaodzabójstwa
umyślnego.Podobniepraktykasądowategookresuznałajużpojęciezłe-
gozamiaru,któregoujawnienieczyprzypisaniesprawcystanowiłodla
niegookolicznośćobciążającą.Zaczynałasięwtensposóbkształtować
podstawadoodróżnieniaprzestępstw,wktórychzłyzamiarstawałsię
przestępstwemumyślnym,jegozaśzdecydowanybrakbyłpodstawądo
42