Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoriapolityczna
stosunkówmiędzynarodowych
37
pracaBeitzaPoliticalTheoryandInternationalRelations(1979).KsiążkaBeitza,
wznacznejczęścipoświęconaproblemowimiędzynarodowejsprawiedliwościdys-
trybutywnej,otworzyłarównieżdrogęwieluautorompublikującymznaczącepra-
cenatensamtematlubpoświęconezbliżonejtematyce
87
.Istotnącechąprojektu
BeitzabyłajegosamoidentyfikacjajakoautorakontynuującegorozważaniaKanta
dotyczącekosmopolitycznejteoriipolitycznej.
OpisującstanNSMwlatach80.,Hoffmann,obokwysiłkutworzeniaDnauko-
wej”teorii,szczególniedotyczącejmożliwościkooperacjiwwarunkachanarchii,
wskazujenapojawieniesięnowejliteratury.WStanachZjednoczonychiWielkiej
Brytaniiukazująsiętekstypoświęconeetycznymaspektomstosunkówmiędzyna-
rodowychipolitykizagranicznej.Literaturataopierasięnatrzechpodstawowych
założeniach.Popierwsze,żepolitykajestaktywnościąnastawionąnarealizacjęce-
lu.Dotychczasowebadaniabędącepróbąnaukowegobadaniastosunkówmiędzy-
narodowychkoncentrowałysięnaśrodkachlubtraktowałycelepodmiotówtych
stosunkówjakodanelubstałe.Podrugie,formułujesiętezę,żestosunkimiędzy-
narodowesądziedzinąwyborumoralnego.Stosunkimiędzynarodoweniesąza-
temwyłącznierzeczywistościąDczystejkonieczności”aniteżrzeczywistością,któ-
rejkodmoralnyjestinnyodkoduobowiązującegowżyciujednostek,gruplub
wpolitycewewnętrznej.Ograniczenianarzucaneprzezramy,wktórychkodyte
funkcjonują,mogąróżnićsięmożliwościamimoralnegopostępowania,alesame
kodyniesąfundamentalnieróżne.Niemożnajednakzapominaćozawartości
czwartejzasadyrealizmupolitycznegosformułowanejprzezMorgenthaua,żeuni-
wersalnezasadymoralneniemogąznajdowaćzastosowaniadodziałaniapaństw
wichuniwersalnymabstrakcyjnymsformułowaniu,alepowinnyzostaćprzefiltro-
waneprzezkonkretneokolicznościczasuimiejsca
88
.Stanowiskotoznajdowało
wyrazwprzekonaniu,żeróżnekulturyispołeczeństwacharakteryzująsięróżno-
rodnościąkodówmoralnych,żeistniejąkonkurującezesobąteorieisystemymo-
ralne,coprowadziwrezultaciedobrakuzgodywkwestiikonstytutywnegomoral-
negoimperatywu,definicjikryteriówmoralnościihierarchiiwartości.Wreszcie
trzeciezałożeniegłosi,wsprzeciwiedostanowiskaMorgenthaua,żewskazanetu
zróżnicowanienieograniczalubniewykluczawysiłkówmoralnychwżadnymob-
szarze,doktóregoetykaznajdujezastosowanie.Wśródautorówtejnowejliteratu-
rymożnawskazaćMichaelaWalzera,CharlesaBeitza,JosephaNye’aiRoberta
Tuckera.Wśródzaśjejprekursorów,chrześcijańskąfilozofięwojnysprawiedliwej
(Augustyn,TomaszzAkwinu),koncepcjeliberalne(Locke,Grocjusz,Kant)
imarksowskie(marksistowskie)podejściedostosunkówmiędzynarodowychznaj-
dującewyrazwkoncepcjifilozofiidziejówspełniającejsięwzniesieniukonfliktów
klasowychipaństw.WszystkietekoncepcjekrytykująmoralneimplikacjeDstanu
wojny”,tzn.stanupermanentnegonapięciaipowtarzalnościkonfliktówzwiąza-
87
Zob.m.in.:Suhe(1980);O’Neill(1986);Pogge(1992);Rawls(1999b).
88
Morgenthau(1967,s.9–10).
