Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Muzeumpubliczne:odinstrumentuedukacjidoprzestrzenidoświadczeń
27
„Nowimuzeolodzy”skrytykowalirównieżtradycyjnemuzeologicznezało-
żenie,żeobiektposiadawewnętrznąmoralnąiestetycznącharakterystykęoraz
żestanowiobiektywną,empirycznąreprezentacjęświataspołecznego.Założe-
nietojest,ichzdaniem,częściądyskursuhegemonicznego,wktórymtwier-
dzeniadotyczącewiedzyprezentowanesąkategoriachabsolutnych.
Najważniejsząinajbardziejradykalnąkoncepcjąnowejmuzeologiistałosię
ekomuzeum,czylimuzeumlokalne,którerzeczywiścieangażujespołeczność
ipogłębiarozumieniewłasnegomiejscaiprzeszłości.
27„Ekomuzeum–pisze
głównytwórcakoncepcjiGeorgesHenriRiviére–jestinstrumentemwykreo-
wanymizarządzanymprzezautorytetpublicznyilokalnąspołeczność.Strona
publicznadostarczaekspertów,pomieszczeniaizasobów,natomiastudział
populacjilokalnejzależyodaspiracji,wiedzyiindywidualnegopodejścia”.
28
Ekomuzeum(lubmuzeumspołeczności)powinnozintegrowaćarcheologię,
historięspołeczną,historięnaturalną,geologięiwpraktycewszystkiedys-
cypliny,któremająswójwkładwrozumienieludziimiejsc.Należyzatem
zreformowaćmuzealokalne,któresązwyklepełneobiektówwyrwanychzkon-
tekstui,cogorsza,zregułynieangażująlokalnejspołecznościnapoziomie
tworzeniairozwijaniawystaw.Wprzypadkuekomuzeumideąkluczowąjest
demokratyzacjadostępudoźródełpoprzezświadczenieusługpublicznych.
Umożliwienie„dostępudoprzeszłości”powinnosprowokowaćdebatywra-
machspołecznościlokalnejimiećwpływnaodrzuceniejednolitej,linearnej
idydaktycznejnarracji.Czasaminależałobyteżodejśćodtradycyjnejchrono-
logiiwcelupersonalizacjiprzeszłości.Akcentmógłbyzostaćpołożonyna
myślenieoczasiewkategoriachludzkichpokoleń(„zaczasówtwojegoprapra-
dziadka”).Takachronologiamogłabybyćwspieranabardziej„ortodoksyjnymi”
datami.Ekomuzeumpowinnokoncentrowaćsięnacharakterystyceregionu
definiowanegonieadministracyjnymigranicami,leczpoprzeztworzeniepew-
nejcałości,jednościtradycji,naturalnegośrodowiska(jaknp.dolinarzeki)czy
życiaekonomicznego.Ekomuzeumwinnoteżokreślaćsięwkontekścierelacji
zinnymiludźmiimiejscami:sztywnegranicelubskostniałekontekstysą
niebezpieczne.Miejscamająbyćrozumianewramachswoichkrajobrazów,nie
tylkowkategoriachbudynkówczymonumentów,alejakoczęśćpalimpsestu,
którywskazujenanieustającyproceszmianistabilności.Środowiskoniejest
jedynietłemdlaludzkiejdziałalności,alerównieżczynnikiemwchodzącym
zludźmiwpewienrodzajdialogu.Otoczenienietylkodajeczłowiekowi
możliwośćeksploatacji,manipulacjilubzmiany,alejestrównieżfenomenem
kulturowym.Ekomuzeummazatemułatwiaćzrozumienielubbudzićświa-
domośćtego,wjakisposóbdanemiejscasąkonstrukcjąludzkichinterakcji
27Zapierwszeekomuzeumuznajesięmuzeumotwartewroku1971wLeCreusotweFrancji.
ZaojcaekomuzealnegoruchuuchodziGeorgesHenriRiviére.Ekomuzeumniedotyczyjedynie
wiejskichspołeczności,comógłbydlaniektórychimplikowaćtermin„eko”.
28GeorgesHenriRiviére,Theecomuseum–anevolutivedefinition,„Museum”1985,148,s.182.
