Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
AndrzejMeissner
Możemyznimiprzeprowadzaćwywiady,zachęcaćdoprzygotowaniawspo-
mnień,pamiętników,relacjipisemnych.PosiadamyjużwPolscetegotypu
doświadczeniabadawczenp.przyrekonstrukcjiproblemówzwiązanychztaj-
nymnauczaniemrealizowanymwczasieokupacjihitlerowskiej.Zewzględu
naskąpąilośćdokumentacji,któraniebyławytwarzanazewzględówkonspi-
racyjnych,krakowskiOddziałPANpodjąłwlatach60.i70.ubiegłegowieku
szerokozakrojonąakcjęgromadzeniamateriałówźródłowych,dziękiktórej
powstałobogatearchiwumobejmująceoryginalnedokumenty,wspomnie-
nia,relacje,opisywydarzeń,listy,materiałikonograficzny.Nabazietychma-
teriałówpowstałm.in.słowniknauczycielitajnegonauczania,obejmujący
3powojennewojewództwa,tj.krakowskie,kieleckieirzeszowskie.Słownik
zawierabogatymateriałźródłowyozasięguterytorialnymtajnegonauczania,
okadrzenauczającej,ozespołachuczniowskichkorzystającychztejformy
nauczania,atakżeopodstawowychproblemachzwiązanychzrealizacjątaj-
negonauczaniaprowadzonegoczęściowonapoziomieszkołypowszechnej,
aprzedewszystkimnapoziomieszkołyśredniej.Należyjeszczerazpodkreślić,
żewiedzaotajnymnauczaniubyłabyuboższabezźródełwywołanych.
Doważnychźródełinformacjipowinnosięteżzaliczyćwynikiuzyskiwa-
newbadaniachpedagogicznychprowadzonychnaprzestrzenikilkudziesię-
cioleci.Zaprzykładniechposłużąbadaniaaspiracjimłodzieżypolskiejpro-
wadzonepoIIwojnieświatowejprzezA.JanowskiegoiM.Łoś(lata70.XXw.),
T.LewowickiegoiZ.Skornego(lata80.XXw.),W.Sikorskiego(lata90.XXw.).
Dziękitymbadaniomdysponujemyznacznymmateriałemporównawczym,
którymożebyćpotraktowanyjakoźródłohistorycznezawierającedane
oaspiracjachmłodzieżynaprzestrzeni30lat.Takwięcwśródwspółczesnych
technikbadawczychważnąrolęmogąodegraćanalizyporównawcze,które
wbadaniachhistoryczno-pedagogicznychniebyłyzbytczęstostosowane.
Charaktertakichbadańzaprezentowanowlatach90.XXw.nakonferencji
historykówwychowaniawŁodzi.Założeniategorodzajubadańprzedstawiła
m.in.M.Zalewska-Pawlakwartykulept.Badaniaporównawczenadhistorią
myślipedagogicznej.Problemymetodologiczne18.Lekturatejpublikacjipozwala
nauchwyceniepodstawowychzasadprowadzeniatakichbadańiwynikają-
cychstądmożliwościpoznawczych.Jeżelinp.chcemyokreślićstanalfabety-
zacjispołeczeństwapolskiegowXIXwiekuorazprzeprowadzićichocenę,to
18Artykułzostałzamieszczonywpracyzbiorowejpt.Kontekstyimetodywbada-
niachhistoryczno-pedagogicznych,red.T.Jałmużna,I.Michalska,G.Michalski,Kraków
2004,s.115-122.
