Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
–schematyczne,konwencjonalniemłodopolskie,nierobiącewraże-
niainiezapadającewpamięć.Chybaichautorzdawałsobiesprawę
zeswoichpoetyckichniedostatków,boniekontynuowałprzygody
ztymgatunkiemliterackim.Poświęciłsięprozieiwdwalatapóźniej
opublikowałnałamach„Krytyki”opowiadanie„Miałiść”.Tennieła-
twywlekturzeutwórbyłzapowiedziąosobliwegostyluautoraidawał
przedsmakatmosferywykreowanychprzezniegowpóźniejszychno-
welachniesamowitychświatów.„Miałiść”niemiałjeszczetegodemo-
niczno-ekspresjonistycznegoduchatypowegodla„Trzeciejgodziny”,
„BanidoktoraLipka”.czy„Amoramilczącego”.Debiutanckieopowia-
danieJaworskiegobyłoraczejimpresjonistyczne,brakwyraźnejfabuły
zastępowałagraswobodnychskojarzeńmyślowych,obrazowychprze-
skokówiinwersji.Wciągukolejnychlatpowstałynastępnenoweleza-
mieszczaneprzezautoranałamachprasy,abyw1910rokuukazaćsię
wtomiezatytułowanymwłaśnie„Historiemaniaków”,wydanymna-
kłademkrakowskiej„Książnicy”.Tytuł–trzebaprzyznać–intrygują-
cyipomysłowy,aconajważniejszetrafnieoddającycharaktercałości.
Otoautoropisujewzamieszczonychutworachróżnerodzajeswoistego
„wariactwa”,pokazujeludzizpograniczadwóchświatów–realnego
iurojonego,ludzi„opętanych”obsesjami,maniami,ideaminadwarto-
ściowymi.Ichociażkażdyutwórmainnychbohaterów,tojednakłączy
ichjedno:każdyjest„maniakiem”,aleniecodziennyminietypowym,
wymykającymsięjednoznacznympsychiatrycznymkwalifikacjom
idiagnozom.Naprzykład,bohater„Trzeciejgodziny”Pichońzostaje
przedsiębiorcąpogrzebowymtylkowtymcelu,żebywwyszukanejfor-
mieiuroczystymceremonialewypełniaćurojonąfunkcjęmitycznego
przewoźnikazmarłych.Albo„BaniadoktoraLipka”–treśćtegoutworu
wypełniająludziechorzypsychicznie,przedstawicieleróżnychwarstw
istanówspołecznych,którychjednoczyidea:razemtworząoddział
żołnierzyzwanyarmiąChrystusa,mającywyruszyćnapodbójzłego,
zepsutegoświata.Zkoleiw„Amorzemilczącym”poznajemydoktora
Fallusa,prezesaklubu„miłośnikówmiłości”,grupującychmężczyzn
zrozmaitymiproblemami,dewiacjamiiobsesjamiseksualnymi.
Książkaskładałasięzsześciuzaledwieopowiadańoróżnejdłu-
gości,aotwierałją„Miałiść”,będącywprowadzeniemdoświatawy-
8
