Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przesunięciekompetencjipaństwanadanymtereniewokreślonychkwestiachdogrupy,
którejtesprawynajbardziejdotyczą.Zakresautonomiisamorząduterytorialnegoczęsto
zależyodsystemupolitycznegodanegokraju.
Samorządpowołanowcelurealizacjizadańregionalnychilokalnych.Sąto
najczęściejzadaniaadministracyjne,któresprawniejmogąbyćrealizowaneprzezlokalne
organy,potrafiącetrafniejokreślićwarunkiipotrzebydanegoregionuorazelastycznie
reagowaćwprzypadkuróżnychwydarzeń.Samorząd,wykonujączadania,uprawnionyjest
ponadtodostosowaniaśrodkówwładczych,awramachwykonywaniatychzadańpodlega
nadzorowizestronypaństwa
1.Dodatkowowprowadzeniesystemuwyboruprzedstawicieli
samorząduprzezmieszkańcówregionupozwalaimmiećpoczucie,żewładzaniejestim
narzucona,żemogądecydować,czypoziomświadczonychimusługjestzadowalającyoraz
wprowadzaćpożądanezmiany
2.Jednocześniemieszkańcyuczestnicząwbudowaniu
społeczeństwaobywatelskiego.Budzenieświadomościwśródnich,żemająwpływ,przynosi
korzyścidlaregionu,aktywizująclokalnąspołeczność.
Historyczniekonstytucjamarcowaz1921rokuprzewidywałautworzeniejednostek
samorząduterytorialnegoinowypodziaładministracyjnykraju.Wzamierzeniumiałonbyć
trzystopniowyzwyodrębnieniemnastępującychjednostek:województwa,powiaty,gminy
wiejskieimiejskie.Doprerogatywtychinstytucjimiałanależećwładzaustawodawcza
wtakichdziedzinach,jak:kultura,administracja,gospodarkaorazokreślonystopień
autonomiiwpodejmowaniudecyzjiiwykonywaniuobowiązków.Instytucjeprzewidywano
jakoadministracyjnezeszczeblapaństwowegojakonadrzędnenadorganamisamorządu
terytorialnego.
Ideasamorządnościlokalnejzostałazapisanaw1933rokuwtzw."Ustawiescaleniowej".
ZgodniezniąwPolscemiałyfunkcjonowaćinstytucjesamorządunapoziomiepowiatowym,
miejskimigminywiejskiej.Wszystkiejednostkiterytorialne,zwyjątkiemwojewództw
zyskiwaływłasneorganysamorządowe.Jedynymwyjątkiembyłowojewództwośląskie,
któreposiadałowiększyzakresautonomiiniżpozostałejednostkiadministracyjnetego
szczebla.
Konstytucjakwietniowaz1935rokuwzmacniałapozycjęorganówadministracji
rządowej
kosztemwojewodówi
starostów,
którzyzyskaliznaczneuprawnienia
1M.Chmaj,LeksykonSamorząduTerytorialnego,Warszawa1999,s.245.
2J.Szreniawski,Wstępdonaukiadministracji,Lublin2004,s.63.
9
