Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
desygnatuwyrażeniainterpretowanajestjakonieznajomośćjego
znaczenia.Poglądtenmożeprowadzićdoprzekonania,żezna-
czeniawyrażeńsąpewnymizbioramicechrozpoznawczychlub
wyobrażeniamicechrozpoznawczychdesygnatówtychwyrażeń.
5.Wwieluprzypadkachuświadamiamysobielubpodejrzewamy,
żepewnewypowiedziniesąbranewswymzwykłymznaczeniu,
leczwjakimśznaczeniuspecjalnym,np.metaforycznym28,lub
stanowiąaluzjęczyironię.Nieznaczyto,żekażdeużycieniedo-
słownestanowiprzedmiotświadomejrefleksjinadznaczeniem.
Sąmetaforybardzoskonwencjonalizowane,którerozumiemynie-
jakoautomatycznie.Problemflznaczeńniedosłownychflpojawia
sięzazwyczajwtedy,gdypojawiająsięwątpliwościcodointen-
cjimówiącego.Bardzoczęstozrozumieniewyrażenianiedosłow-
negojestutożsamianezeznalezieniemjegotrafnejparafrazy,tj.
wyrażeniaotymsamymznaczeniu,cowyrażenianiedosłowne.
Wewszelkichprzypadkachzakłóceniakomunikacjijęzykowejwy-
korzystujemy,wzależnościodpotrzeby,różneśrodki,np.powtarzamy
wypowiedzi,przeformułowujemyje,wskazujemynapewnerzeczylub
sytuacje,doktórychodnosząsięużytewyrażenialubwymieniamyinne
przypadkiużyciaposzczególnychsłówlubwyrażeń.Wszystkieteróż-
norodneśrodkimająnacelupodanieznaczenianiezrozumiałegowyra-
żenia.Teoriaznaczeniabyłabyjedynieuściślonymiujednoliconym
opisemtychwysiłków.Maonabowiemnacelupodaniejednolitejre-
prezentacjiznaczeńwyrażeńpewnegojęzyka,bezwzględunato,jak
oweznaczeniasąkomunikowanedrugiejosobie.
Abyzbudowaćteoriąznaczeniadladanegojęzyka,należyodpo-
wiedziećnawielepytań.Czyumiejętnośćwyznaczaniaodniesienia
słowajestwarunkiemznajomościjegoznaczenia?Kiedymamydoczy-
nieniazwielościąznaczeńdanegosłowa,akiedyjedyniezogólnością
28
Toczyistniejąspecjalneznaczeniametaforycznejestsprawąkontrowersyjną.Niebędę
tutejsprawybliżejrozpatrywał.Wartonatomiastwspomnieć,żeistniejąteorie,które
negująistnienieznaczeńmetaforycznych.NależydonichteoriametaforyDonaldaDa-
vidsona(zob.Davidson2001b).
30
