Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gatunkównaturalnych.Abywyjaśnićznaczenienazwykonkretnejza-
zwyczajwystarczywskazaćnarzeczlubwizerunekrzeczy,doktórejta
nazwasięodnosi,np.znaczenienazwyzwierzęcia,roślinylubartefaktu
najczęściejwyjaśniamyprzezostensję,czyliwskazanie,najlepiej
wielokrotne,nazwierzę,roślinęlubartefaktokreślonegogatunku,
względnienaichwizerunki.Alternatywnametodapoleganapodaniu
synonimutegowyrażenia,oiletakowyistnieje,lubzdefiniowaniutego
wyrażenia-metodatajednakwymagaodsłuchaczauprzedniejznajo-
mościznaczeńwyrażeń,którezostałyużytewdefinicji.Wyjaśnienie
językowejestniezbędnewprzypadkuwyrażeńsynkategorematycznych
oraztzw.wyrażeńnieprzejrzystychpoznawczo,doktórychnależąnp.
nazwyfunkcjipełnionychprzezpewneosoby,zawodów,instytucji,pew-
nychtworówspołecznychbądźkulturowych.
Wprzypadkuwyjaśnianiaznaczeńprostychnazwkonkretnych,np.
nazwgatunkowych,dlaktórychmożemybeztruduwskazaćodniesie-
nielubjegowizerunek,wiedzaoichznaczeniuzdajesiębyćreduko-
walnadowiedzyoichodniesieniu.Jesttoszczególniewyraźne,gdy
znajomośćznaczenianazwyutożsamiamyzumiejętnościąrozpoznania
jejodniesienia,czyliznajomościąjegocechrozpoznawczych.Podnie-
sionywpoprzednimparagrafiebrakwymogurozpoznawaniaodniesień
pewnychnazwgatunkówprzezwszystkichużytkownikówjęzykamoż-
naominąć,odwołującsiędowprowadzonegoprzezHilaregoPutnama
pojęciapodziałupracyjęzykowej30.Wmyśltejkoncepcjijęzykjest
tworemspołecznym,wktórymistnieje,podobniejakwpozostałych
instytucjachspołecznych,podziałpracy.Rozpoznawanieodniesieńnie-
którychnazwjestzarezerwowanedlaekspertów,np.biologówlubju-
bilerów.Każdykompetentnyużytkownikjęzykapolskiegorozumie
słowabukfllubflzłotofl,leczjedynieekspertpotrafiniezawodnieroz-
poznaćodniesieniatychnazw,gdyżposiadaniezbędnąwiedzęorze-
czach.Oczywiścikażdylaik,któryrozumietesłowa,potrafiwskazać
30
Zob.Putnam1998.
32