Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dorozstrzygnięcia,jakaczęśćpotencjalnejwiedzyorzeczachjestnie-
zbędnadoreprezentowaniaznaczeńwyrażeńdanegojęzyka.Nieco
wcześniejstwierdziliśmy,żewprzypadkujęzykanaturalnegonieza-
wszemusitobyćwiedzaocechachrozpoznawczychodniesieńnazw.
Podobniewydajesię,żewiedzanatemattego,ktoobecniepełnifunk-
cjędziekananadanymwydzialeokreślonejuczelni,niewchodziwskład
zespołuprzekonań,którepozwalająnareprezentowanieznaczeniasło-
wafldziekanfl.Problemtenwogólnymprzypadkuniejestjednakłatwy
dorozstrzygnięcia.Możnapróbowaćtouczynićdlakonkretnejteorii
znaczeniazbudowanejdlakonkretnegojęzyka,ajeszczelepiejdla
uproszczonegomodelutegojęzyka.Dosprawytejpowrócimyomawia-
jącteorięFregego,apóźniejteorięAjdukiewicza.
Prototeorieznaczenia
Problemzależnościmiędzyznaczeniemaodniesieniemniejestje-
dynymproblem,naktórynatrafiamyanalizującniejasne,przedteore-
tycznepojęcieznaczenia.Kolejnyproblemwiążesięztym,żepodając
reprezentacjęznaczeńpewnychwyrażeń,np.wyrażeńnieprzejrzystych
poznawczo,musimysięodwołaćsiędoznaczeńinnychwyrażeńjęzy-
ka.Czymożnazatemmówićojakiejśistotnejzależnościmiędzyzna-
czeniamiróżnychwyrażeńtegosamegojęzyka?Ajeżelitakjest,tojaki
jestcharakterowejzależności?Problemutegoniedasięrozwiązaćbez
próbyodpowiedzinapytanie,czymjestznaczenie,czyprzynajmniej
bezpróbypodaniajakiejśreprezentacjiznaczenia.
Przyjrzyjmysiędwómprototeoriomznaczenia,októrychwspomnia-
łemwpoprzednimparagrafie.Wedlejednejznich,zwanejasocja-
cjonistyczną,pochodzącejodJohnaLocke;aiDavidaHume;a,
znaczenienazwytomyśl,wyobrażenie,przedstawienielubideakoja-
rzonaznazwąprzezużytkownikajęzyka,któryowąnazwęsłyszy,wy-
powiadalubjakośsobietęnazwęwmyśliprzedstawia.Znaczeniejest
zatempewnymobiektempsychicznym,któryjestwpewiensposóbpo-
dobnydorzeczyprzeznazwęoznaczanej.Wedledrugiejkoncepcji,
zwanejkonotacyjną,którapochodziodJohnaStewartaMilla,zna-
czenienazwytokonotacja,czylizespółcechprzedmiotów,zewzględu
naktóretocechyprzedmiotytesąowąnazwąokreślane.Abyuchwycić
35
