Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jestprzezroczystyiwnosicośdopoznaniarzeczywistości,możnainależy
zadaćsobiepytanieoodpowiedzialnyzatoflskładnikfljęzyka.Słowa
językamożnarozumiećjakodźwiękilubnapisy,którezwyczajjęzyko-
wykażenamumowniełączyć1zrzeczami.Pytanieoczynnik,który
językwnosidopoznania,dotyczynaturytegopołączenia.Niechodzitu
jednakoto,jakikonkretniedźwiękczynapisodnosisiędodanejrze-
czy.Jesttowistociepytanieotocoś,copośredniczymiędzyznakiem
arzeczą,copozwalanamodnieśćsłowodorzeczy.Owocośbędziemy
nazywaliznaczeniemsłowa.Ztegopunktuwidzeniajęzyknie
jestjedyniezespołemflkształtówfizycznychfl,czylidźwiękówinapi-
sów.Abydźwięklubnapisbyłsłowem,musibyćwpewiensposób
flożywionyflprzezsweznaczenie2.
Refleksjanadznaczeniamiwyrażeństanowijednozpodstawowych
zagadnieńfilozofiijęzyka,gdyżpojęcieznaczeniajestwpewienspo-
sóbuwikłanewewszelkiejejzagadnienia.Tradycyjnieznaczeniami
wyrażeńzajmowałasięsemantyka,którączęstorozumiesięjakonaukę
oznaczeniachwyrażeń.Przybliższymzastanowieniusięwidaćjednak
wyraźnie,żewzdaniutymniejestjasneanisłowoflsemantykafl,ani
słowoflznaczeniefl.Ponadtoistniejesporeryzyko,żeznaczeniemoże
byćniesłusznieutożsamionezodniesieniem,czylitymobiektem,który
jestoznaczanyprzezwyrażeniejęzyka.Wewspółczesnejsemiotycenada-
nozupełnieinny,ścisłysenssłowuflsemantykafl,definiującjejakona-
ukęorelacjimiędzywyrażeniamijęzykaarzeczywistościąpozajęzykową.
1
Owoprzyporządkowaniesłówrzeczomokreślasięwymienniejakoumowne,arbitralne
lubkonwencjonalne.Oznaczatojedynietyle,żemiędzydźwiękiemlubnapisemaozna-
czanąprzezeńrzecząniezachodzirelacjanaturalna,np.związekprzyczynowo-skutko-
wy,lubrelacjaopartaopodobieństwo.Częściowymodstępstwemodtakrozumianej
umownościstanowiąonomatopejeorazpismoideograficzne.Stanowiskakonwencjo-
nalistycznego,októrymbędzieczęstomowawtejpracy,nienależywżadensposób
łączyćztakimsposobemrozumieniasłowankonwencjan.To,żejęzykstanowisystem
znakówkonwencjonalnychwpodanymwłaśniesensie,jestpowszechnieuznawaneza-
równoprzezprzeciwników,jakizwolennikówkonwencjonalizmu.
2
JesttometaforapochodzącazDociekańfilozoficznychLudwigaWittgensteina(zob.
Wittgenstein2000).
6
