Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WokółSoboruWatykańskiegoII
pośróddużejczęścibiskupówiteologówsoborowej„większości”6.Niezwykletrafnym
komentarzemopisującymsytuacjęKościołatamtegoczasupozostajągorzkiesłowapa-
pieżaPawłaVI,któryzauważył,„przezjakąśszczelinęwdarłsiędoświątyniBożejdym
Szatana”;aprzecież„należałosądzić,żepoSoborzesłońcezajaśniejenadKościołem.
Tymczasemnadeszłychmury,burze,ciemności,poszukiwaniainiepewność”7.
Iwreszciefazasyntezyirównowagi,dlaktórejkluczowymwydarzeniembyłzwołany
przezJanaPawłaIIsynodnadzwyczajnyzokazjidwudziestoleciazakończeniaSoboru
(1985).Synod,podejmująckwestiedotycząceznaczeniaVaticanumSecundum,ukazał
gocałemuKościołowijakonaczelnąliniędziałalnościduszpasterskiejpołączonąztroską
owłaściwąinterpretacjęjegonauczania.Wtensposóbrozpocząłsiętrwającydodziś
okrespostconcilium,znaczonyróżnorakimitendencjami8.
Czyjednaktaschematycznapróbarównoczesnegoujęciatakwieluzjawiskspo-
łecznych,politycznychireligijnychniejestzgóryskazanananiepowodzenie?Miałrację
GillesRouthier,gdydowodził,powyższarekapitulacja,choćciekawa,tojednakniejest
wstanieoddać„złożonościrzeczywistości”ukazującychewolucjękatolicyzmunaprze-
strzenilat,którenastąpiłypoSoborze.Idlategoskłaniałsiękutemu,bypostconcilium
rozważać„jakookresinstruktażu,jeszczeniezakończonego,wtrakciektóregousiłujesię
nadaćnowykształtkatolicyzmowi.Tenproceskształtowaniasięnowegotypuczynowej
figurykatolicyzmuniedokonujesię,rzeczjasna,bezokresówpostępuiregresu,napięć
ikonfliktów”9.Jednakkryzys,opróczwymiarusocjologicznego,mateżsensteologiczny.
Ichoćmanifestujesięonzwyklewsposóbjawnyiwidoczny,jednakgłębiejukrywawłaś-
ciweprzyczynyiskutki.„WsensieteologicznymrecepcjaSoborujestczasemkryzysu,
tojestczasemwyborówidecyzji,momentem,wktórymjestsięzmuszonymdozajęcia
zdecydowanychstanowisk”10.
Wskazującnaprzełomowośćsamegowydarzenia,zwykłosięużywaćnaderwyra-
zistychporównańhistorycznych,któremówiłyo„końcuKontrreformacji”(YvesCon-
gar),„końcuerykonstantyńskiej”(Marie-DominiqueChenu),„końcuepokichristiani-
tas(RobertRouquette)czyprzejściudonowegoparadygmatu„Kościołaowymiarze
światowym”(KarlRahner)11.Jestzrozumiałe,żezgromadzeniesoborowe,formułując
25
6
JeszczeprzedzamknięciemSoboruwieluwybitnychteologówwłączyłosięwtworzenieczasopis-
ma„Concilium”(1965).Wkrótcejednak,wskutekbrakuporozumienia,zrodziłsiępodział,którego
efektembyłopowstanieczasopisma„Communio”(1972).
7
PawełVI,OmeliadiIXAnniversariodell)incoronazione.SolennitàdeiSantiApostoliPietroePaolo,
29giugno1972,t.10(1972),s.707-708.
8
Por.O.H.Pesch,IlConcilio,s.372-410;A.Marchetto,IlConcilioEcumenicoVaticanoII,s.353-391.
9
G.Routhier,IlConcilioVaticanoII,s.15-16.
10
Tamże,s.20.
11
Por.tamże,s.16-19.