Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
częściejznajdowanejnastanowiskachzwiązanychzeSkandynawami,należysię
hnefatafl(ilustr.1),gdyżtylkocodoniejmamypewność,żejestgrąstricteskandy-
nawską41.
Planszeiprzedstawieniaikonicznehnefataflznajdujemywcałejstrefiewpływów
orazkontaktówskandynawskich,poczynającodWyspBrytyjskich,akończącnawy-
brzeżachBałtyku.Tagra,znananajpewniejodVw.n.e.(wghistorykówibadaczy
sag)42,choćarcheologicznieniejesttopotwierdzoneżadnymiznaleziskami43,była
bardzopopularnawstrefiewikińskiejiwielewskazujenato,żestanowiławażny
elementkulturyludycznejwspołeczeństwiewikingów.Dopierorozpowszechnienie
chrześcijaństwaipowiązaneznimrozprzestrzenieniesięszachówjakoUgrykró-
lewskiej”odebrałojejpalmępierwszeństwa,gdyżwuniwersalistycznymobrazie
świataszachybyłyelementemodzwierciedlającymsystemspołecznywfeudalnej
średniowiecznejEuropieZachodniej,atoonanarzucałaświeżoschrystianizowa-
nympaństwomwielenowychwzorcówkulturowych44.Niebyłotojednakcałkowi-
tezwycięstwopochodzącejzpołudniagry,gdyżwielewskazujenato,żewciążgrano
wtafla.Byćmożejednakszachy,jakogramocnopropagowanawchrześcijańskim
świecie,byłylepiejwidzianeimodnewśródniedawnonawróconejludnościpół-
nocnejEuropy.
Ilustr.1.Rekonstrukcjaplanszydogryhnefatafl(źródło:WikimediaCommons)
———
———
poparcietejteorii(J.J.L.Kimball,FromDróttinntoKing:TheRoleofHnefataflasaDescriptorof
LateIronAgeScandinavianCulture,ULundArchaeologicalReview”2013,t.19,s.63).
41C.Batey,H.Clarke,R.I.Page,N.S.Price,Wikingowie,tłum.H.Turczyn-Zalewska,WielkieKultury
Świata,Warszawa1998.
42H.J.R.Murray,AhistoryofBoardGamesotherthanChess,Oxford1952.
43R.C.Bell,BoardandTableGamesfromManyCivilizations,Dover2010.
44M.Yalom,BirthoftheChessQueen,London2004.
17