Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IdeaprowincjonalizowaniaEuropy
37
marksizmuczyliberalizmu.Niedemokratycznerelacje-kwestie
bezpośredniejndominacjiipodporządkowania”,którełącząsię
znreligijnymi”lubnnadprzyrodzonymi”elementami-interpre-
tujeczasemjakopozostałościeryprzedkapitalistycznej,jako
zjawiskaniecałkiemnowoczesne,awięctakie,którewskazują
naproblemywprzejściudokapitalizmu43.Podobnenarracjeczę-
stopojawiająsięwewczesnychtomachpracpublikowanychna
łamachSubalternStudies.Jednakwmoimprzekonaniustwier-
dzeniateniereprezentująadekwatnieradykalnegopotencjału,
któryzawierakrytykakategoriinprzedpolityczności”Guhy.
Gdybyproponowałyoneodpowiednimodelanalizyindyjskiej
nowoczesności,możnabyzgodzićsięzHobsbawmemijegoka-
tegoriąnprzedpolityczności”.Możnabyłobypokazać,zgodnie
zeuropejskąmyśląpolityczną,żekategorianpolityczności”nie
odpowiadapotrzebomanalizyprotestuchłopskiego,gdyżsfera
politycznaniedostateczniewyabstrahowałasiętuzesferreligii
ipokrewieństwawprzedkapitalistycznychrelacjachwładzy.Co-
dziennerelacjewładzyopartenapokrewieństwieorazobecności
bogówiduchów,takwyraźnewśródchłopstwa,byłybywówczas
zasadnieokreślonejakonprzedpolityczne”.Należałobywtedy
interpretowaćtrwanierzeczywistościchłopskiejjakooznakę
niedokończonegoprzejściaIndiidofazykapitalizmu,asamego
chłopajakonwcześniejszytyp”,bezwątpieniaaktywnywnacjo-
nalizmie,lecztaknaprawdęfunkcjonującywkontekściehistorii
światajakogatunekzagrożonywymarciem.
Próbujętutajrozwinąćodwrotnątendencjęmyślenia,któ-
rąsygnalizujeniechęćGuhydokategoriinprzedpolitycznego”.
PowstaniachłopskiewnowoczesnychIndiachbyły,jakpisał,
nwalkąpolityczną”44.Podkreśliłemsłowonpolityczną”,abyza-
znaczyćtwórczenapięciemiędzymarksistowskimdziedzictwem
grupySubalternStudiesabardziejradykalnymipytaniamista-
wianymiodsamegopoczątkuwjejbadaniach,odnoszącymisię
donaturytego,copolitycznewkolonialnejnowoczesnościIn-
dii.Badającnaprzykładponadstoznanychprzypadkówbuntów
43Guha,ElementaryAspects,s.6.
44Tamże,s.75.
