Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Lądowaczęśćhydrosfery
wodyglebowe),stałej(lodowcekontynentalne,lodowcegórskie,lódgruntowy
wstrefiemarzłocitrwałejistałapokrywaśnieżna)orazgazowej(parawodna
wpowietrzuglebowym).Największailośćzapasówwodnychwlądowejczęści
hydrosferymapostaćlodu,boaż50,8%.Pozostałączęśćtychzapasówjużwpo-
staciciekłejstanowiwodaprzedewszystkimpodziemna(48,8%);wodypowierzch-
niowegromadzątylko0,4%tychzapasów(tj.190000km3),ztegotylkonieco
ponad1,1%rzeki.
1.WODYPODZIEMNE
Wszystkiewodylądowejczęścihydrosfery,któreznajdująsiępodpowierzchnią
ziemiiwypełniająwszelkiegorodzajupustki,próżnieiszczelinywskałachskoru-
pyziemskiejnależądowódpodziemnych(Macioszczyk2006).Sątowodywolne,
niezwiązanechemicznieifizyczniezośrodkiemskalnym,awięcprzemieszczające
sięwskałachpodwpływemsiłygrawitacjilubciśnieniahydrostatycznego.Wody
podziemnegromadząsięwtrzechstrefach:
–aktywnej(swobodnej)wymiany;wodypodziemnetejstrefypozostająpod
silnymwpływemwarunkówklimatycznych;
–outrudnionejwymianie;wodypodziemnetejstrefysązasilanewodąprze-
siąkającązestrefyaktywnejwymianyipośredniowodąopadową;
–ozredukowanejwymianie;jesttostrefastagnacjihydrogeochemicznej.
Wzależnościodgłębokościwystępowaniaipowiązaniazsieciąwódpowierzch-
niowychwodypodziemneuczestnicząwmniejszymlubwiększymstopniuwobie-
guwodynaZiemi(cykluhydrologicznym);sąjednązeskładowychtegoobiegu.
Wcykluhydrologicznymuczestnicząprzedewszystkimwodypodziemnezestrefy
aktywnej(swobodnej)wymiany3czylite,któresązasilaneopadamiatmosferycz-
nymi(wmniejszymstopniuteżwodamipowierzchniowymi)orazsądrenowane
przezźródła,bagna,cieki,jeziora.Strefatychwódsięgadogłębokości100m
narówninachinawet200mnaobszarachgórskich(tab.1.2).Zapasywódpod-
ziemnychtejstrefywymianysąszacowanenaok.4,3mlnkm3(Doganowskij2012);
stanowiązatemniecoponad18%zapasówwódpodziemnychhydrosfery.Sąto
wodywspółczesne,słodkie,odnawialnewcyklurocznym,przyczymczaspełnej
wymianywódwtejstrefieszacujesięna230–360lat.
50
