Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Lądowaczęśćhydrosfery
1i2i1iWodawstrefieaeracji
Strefąaeracjilubstrefąnapowietrzenianazywasięstrefęmiędzypowierzchnią
ziemiazwierciadłemwódpodziemnych,poniżejktóregoskałyznajdująsięwstanie
pełnegonasyceniawodąwolną(ryc.1.1).Strefataobejmujewarstwęutworówpo-
wierzchniowych,wktórychwspółistniejąziarnaskały,wodaipowietrze(ryc.1.2).
Górnączęśćstrefyaeracjistanowiglebapowstałazeskałymacierzystejpodwpły-
wemczynnikówglebotwórczychwprocesieglebotwórczym(Prusinkiewicz1994).
Miąższośćstrefyaeracjijestróżna:odkilkucentymetrówdoponad100metrów.
Najmniejsząmiąższośćstrefaaeracjiosiąganaobszarachbagiennych(niekiedybrak
jesttujejzupełnie),największąwgórach,naobszarachkrasowychinapustyniach.
Ryci1i2iZiarnagruntu,powietrzegleboweiwodazwiązanafizycznie
Strefaaeracjijestukłademtrójfazowym,złożonymzfazystałej,którątworzą
ziarnamineralneorazcząstkiorganiczno-mineralneiorganiczne,zfazyciekłej,
którąsąwodairoztworyglebowe,ifazygazowej,którąstanowipowietrzezawie-
rającegazyiparęwodnąwstanienasycenia(Hillel2004).Przestworywystępujące
międzycząstkamifazystałejsąwypełnionepowietrzem(glebowym/gruntowym)
orazwodamizwiązanymifizyczniezcząstkamigruntu(higroskopową,błonkowatą
ikapilarną)(ryc.1.2),aokresowoteżprzesączającąsię8wodąwolną.
Źródłemwodywstrefieaeracjisąprzedewszystkimopadyiosadyatmosfe-
ryczne,aletakżewodakondensacyjna,powstającawwynikuskraplaniaparywod-
8Whydrogeologiiprzesączanieoznaczapionowyruchwodywolnejprzezstrefęaeracji
związanyzwsiąkaniemiinfiltracją,aprzesiąkanie–pionowyruchwodypodziemnej(czyli
wstrefiesaturacji)powodującyjejprzepływprzezosadysłaboprzepuszczalne,wywołany
różnicąciśnienia,zasilającygłębiejzalegającepoziomywodonośne;miarąprzesiąkaniajest
współczynnikfiltracjipionowej(Słownikhydrogeologiczny1997).
56
