Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stanbadań
Istotnebędzieustalenie,jaksofiścitworzącywIVwiekurozumieli
pojęciewychowania.Analizamateriałuźródłowegopowinnadać
takżeodpowiedźnapytanie:nailemożliwejestzrekonstruowanie
zwartegoispójnegosystemupedagogicznego(bądźteżsystemów),
odzwierciedlającegozapatrywaniaedukacyjnebadanegośrodowi-
ska.Naturalnymrozwinięciemtaksformułowanychcelówbędzie
próbaodpowiedzinanurtującekażdegohistorykawychowaniapyta-
niaoideaływychowawcze,rozumianejakonajwyższecelewycho-
wania.Konsekwencjąpytaniaoideaływychowawczebędąpytania
onaktorów”procesuwychowawczegoidydaktycznego-uczniów,
nauczycieli,pedagogów.Jakwanalizowanejliteraturzesofistycznej
nakreślanoobrazidealnegonauczycielaajakucznia?Jakiefunk-
cjeprzypisywanopedagogom?Wkręgupytańbadawczychbędzie
takżekwestiazalecanychprzezsofistówmetodwychowawczych.
Uzupełnieniempowyższychzadańpostawionychprzedpiszącym
będzieproblemokreślenia,cobyłowłasne,oryginalneiniepowta-
rzalnewzapatrywaniachpedagogicznychpóźnoantycznychsofistów
acobyłopowielaniemklasycznychtoposów.
Totylkoniektórezpytańjakiemożemypostawićanalizującwspo-
mnianyzespółźródeł.Obiektemszczegółowejanalizybędątakże:
literackiewizerunkirelacjiwychowawczychwrodzinie,postulo-
wanewzorceimodelepostępowaniapedagogicznegowrodzinie,
koncepcjewychowaniawładcyczyideaływychowaniaretorycznego
wokresiepóźnorzymskim.
Rekonstruującideeedukacyjnefunkcjonującewkręgachpóźno-
antycznychsofistówmusimypamiętać,żesąoneprojekcjąpodstawo-
wychwartościwyznawanychwtejgrupie.Zapatrywaniaowychautorów
możemyodnieśćtakżedoodbiorcówowejtwórczości,tj.najwyższych
warstwówczesnegospołeczeństwa,wśródktórychtrwalizwolennicy
dawnej,jakinowej(chrześcijańskiej)religii.
Wtymmiejscuwyjaśnieniawymagaterminologiaużywanawpracy.
Jednymznajbardziejogólnychpojęćfunkcjonującychwpedagogice
jestterminedukacja.Oznaczaonaogółoddziaływań,zarównoinsty-
tucjonalnych,jakiindywidualnych,służącychzmienianiuirozwija-
niuzdolnościżyciowychczłowieka(np.intelektualnych).Ujmując
topojęciezinnejstronymożemystwierdzić,żeoznaczaonoproces
doprowadzaniawychowankadodojrzałościosobowejiemancypacji.
21
