Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
uzyskanejwiedzywpraktyce.Należyzwrócićuwagęnapewnecechycharaktery-
stycznedlaprodukcjinaukowej:
–znaczniewydłużającysięczasniezbędnydoopublikowaniamateriałunauko-
wegowczasopiśmieekonomicznym(Ellison2002);
–lukawczasiepomiędzypozyskaniemnowejwiedzywwynikuprowadzenia
badańaopublikowaniemwynikówbadańorazichwykorzystaniemwceluprowa-
dzeniadalszychpracbadawczych;
–brakciągłości–pozyskanienowejwiedzywwynikuprowadzonychbadań,
alenieopublikowaniejejwyników7lubopublikowanie7aniewykorzystywaniedo
dalszychpracbadawczych.
B.Godin(2009)zwracauwagę,żepojęcieproduktywnościnaukowejewolu-
owało.Wjegorozwojumożnawyróżnićczteryetapy:
1.Produktywnośćokreślanaprzezstopieńreprodukcjikadrnaukowych(pro-
ductivityasreproduction).NaprzełomieXIXiXXw.zagłównymiernikrozwoju
naukowegouważanoliczbęwybitnychnaukowcówwywodzącychsięzdanejspo-
łeczności.Uważano,żerozwójlubregrescywilizacyjnymożnazidentyfikować
przezanalizęzmianzachodzącychwliczbieuczonych.Rozwójnaukipowinien
zabezpieczyćodtwarzaniesię(„reprodukcję”)zasobuspołeczeństwawpostaci
ludzinauki.WtakisposóbinterpretowaliproduktywnośćnaukowąF.Galton
iJ.McKeenCattell(Godin2007).BadaniaF.Galtonadotyczącepomiarunauki
wynikałyzprzekonania,żepostępcywilizacyjnyopierasięnaludziachwybit-
nych,którychliczbaspada.J.McKeenCattellwswoichbadaniachprezentował
dwapodejściadoproduktywnościnauki.Popierwsze,rozumiałjąjakoliczbę
ludzinauki,jaką„produkuje”naród,podrugie,powiązałjązwydajnościąoraz
zasługamiizdefiniowałjakowkładwrozwójnauki.Dwaprzywołanepodejściasą
nadalaktualne,odnosząsiębowiemdoistotypomiaruproduktywnościnaukowej
wwymiarzeilościowymijakościowym.W1906r.J.McKeenCattell,redaktor
„Science”,opublikowałkatalogludzinauki,którywykorzystanybyłwpierwszych
ilościowychbadaniachonauce.
2.Produktywnośćokreślanaprzezmaterialnerezultatydziałalnościnaukowej
(productivityasoutput).NapoczątkuXXw.podejściedoproduktywnościnauko-
wejuległoznacznejzmianie.Dookreślaniapostępunaukowegozamiastliczby
wybitnychnaukowcówzaczętowykorzystywaćliczbępublikacjinaukowych.Kon-
sekwencjątegoetapubyłorozwinięcieScienceCitationIndex,cozkoleizapocząt-
kowałodynamicznywzrostbadańbibliometrycznych.Pojęciebibliometrii,stoso-
waneod1969r.,zastąpiłowcześniejużywanytermin„bibliografiastatystyczna”.
Bibliometriatobadaniestanuitendencjirozwojupiśmiennictwa,wtymrównież
naukowego,metodamiilościowyminapodstawiespisówbibliograficznychlub
statystykwydawnictw(Drabek2012).Zbibliometriąkojarzyćsięmogąterminy
„naukometria”–badaelementysystemunauki,oraz„informetria”–wykorzystuje
