Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Aspekthistoryczny
byłnietylkoprawnikiem.Trudniłsięteżnauczaniemjęzykapolskiegoitłuma-
czeniem,byłponadtoleksykografemorazautoremgramatykipodręczników
donaukijęzykapolskiego2.
Piszącopolityce,politykachipolitycznymzachowaniuwdziełachGutthätera-
-Dobrackiego,niesposóbniewspomniećjegopracywkancelariachziemskich
lubgrodzkichjakourzędnikabądźwiceurzędnika-tadziałalnośćdałamubo-
wiemwiedzęopolityce,politykachipolitycznymzachowaniu.Piszącnatomiast
opolityce,politykachipolitycznymzachowaniuwXVIIwieku,niesposóbnie
wspomniećoówczesnymrozumieniusłówpolityka,politykipolitycznyoraz
nieskonfrontowaćgozrozumieniemwspółczesnym.
20Polityka,politykipolitycznywczorajidziś
nPolitykajestobecnietakstałymzjawiskiemwystępującymwżyciuspołe-
czeństwaidotyczącymwszystkichsferjegofunkcjonowania,żebezniego
niewyobrażamysobiefunkcjonowaniawspółczesnegoświata”,pisałwpo-
łowielat90.prawnikipolitologMarekChmaj(1996,197-198).Zpewno-
ściąwypowiedźtęmożnaodnieśćrównieżdoXVIIwieku,uzupełniwszy
rzeczownikspołeczeństwooprzydawkęstanowe.Wtymmiejscupowin-
nosięjednakprzybliżyćpojęciepolitykiiuściślić,czymówiącopolityce
wczorajipolitycedziś,używasiętegosamegopojęcia.Politykaniejestpo-
jęciempierwotnym,toznaczyfundamentalnyminiedefiniowalnym,trud-
nymdoopisaniajęzykiemteorii.Słowopolitykamaswojągenezę,moż-
nateżspróbowaćwyjaśnić,jakiebyłoijakiejestjegoobecneznaczenie
(por.Chmaj1996,198).
Zacząćwypadaodstwierdzenia,żepojęciepolitykapochodzizgreki,
odliczbymnogiejprzymiotnikarodzajunijakiegopolitikon.Przymiotnikipolitikos
(r.m.),politike(r.ż.)ipolitikoninterpretowanojakospołeczny,publiczny,państwo-
wy,powszechny,obywatelski,codzienny,zwyczajny,towarzyski,uprzejmyitp.Sam
terminpolitykaorazwyrazyodniegopochodne,wiążąsiępodwzględemetymolo-
gicznymzpierwotnymipodstawowympojęciempolityczno-prawnymstarożytnych
Greków-pojęciempolis.NazwątąposługiwanosięwstarożytnejHelladziena
oznaczeniewystępującychwówczasnatymterenieorganizacjipaństwowych,tzw.
2Więcejoautorzemożnaznaleźćnastronie:gramatyki.uw.edu.pl,wmiejscuomawiania
gramatykjegoautorstwa.
