Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-528-5
Wprowadzenie
9
zewnętrznej,leczstarasiękwestionowaćistniejącerelacjespołeczno-przestrzen-
neiproponowaćnowe,podtrzymującprzeztozarównosamideologicznyproces,
jakistanowiącpodstawęmówieniaojegoróżnicującychmożliwościach.Ele-
mentemczasowymideologicznegoprocesuspołecznejprodukcjiprzestrzenijest
okrestrwaniastrukturmaterialnych(obiektów,budynków,układówprzestrzen-
nychitd.),rozumianyjakoswoistezagęszczenie,natężenieczypodtrzymywanie
relacji,atakżeniestabilneitymczasowerozstrzygnięciepytańokształtifunk-
cjonowaniespołeczeństwa.Dlategoteżbudynkuniemożnatraktowaćwyłącznie
jakoznaczącegoznaku,któryprzyużyciuodpowiedniegojęzykamożnapoznać
izrozumieć-jestonraczejsilnymistrukturyzującym,choćprowizorycznym
wyrazemideologii.Jakkolwiekprzydatnewteoretycznejanalizie,niewłaściwejest
koncentrowaniesięwyłącznienamaterialnymobiekcie(mniejlubbardziejskom-
plikowanym),mającymbyćprzekaźnikiemniezmiennychspołecznychwartości,
zależąonewszakżeodpraktykznimzwiązanych,któreonumożliwiaiogranicza.
Miasto-zewzględunadługośćswojegotrwania-jestrównieżtakimobiektem
naogólniejszympoziomieregionuczywiększegoterytorium.
Podrugie,ideologianiemawyłączniecharakterudyskursywnego,leczzwią-
zanajestzpraktykamispołecznymi,organizujeiukierunkowujejeprzezswoje
właściwościmaterialne.Praktykipozostająwrelacjidoideologicznejprzestrzeni.
Zjednejstrony,ideologiawprzestrzenipowodujepraktykami,zdrugiejniema
ideologiiwprzestrzeni,któraniejestpraktykowana.Podstawąideologicznych
relacjiprzestrzenno-społecznychsąodtwarzanenzakorzenionepraktyki”
2
.Ich
zakorzenieniestanowinietylkooróżnorodnościi(z)lokalizowaniu,lecztakże
ozdolnościachreprodukcyjnychprzestrzeniispołeczeństwa.Dlategoteżpraktyki
zarównoodsyłajądoideologiiwprzestrzeni,któresąichźródłem,jakteżumoż-
liwiająichzmianę,naprzykładpoprzezróżnesposobyużytkowaniaprzestrzeni.
Praktykiodnosząsiętakżedofunkcjonalnościideologii,wnichznajdująsięich
siłyisłabości,choćnieprawdziwośćlubfałsz.Wprocesiespołecznejprodukcji
przestrzenipraktykisąmiernikiemskutecznościideologii.Mimożezmienne
wczasieorazczęściowoiczasowotylkoustabilizowane,zapewniająmożliwość
rozpoznaniaideologicznegooddziaływaniaprzestrzeni.
Potrzecie,ideologiawprzestrzenijestzwiązanazrelacjamiwładzy,domi-
nacjączyhegemonią.Związektenjestwielowymiarowy,leczpolegagłówniena
tym,żewładzapolitycznaiekonomicznaczydominacjakulturowaorganizuje
przestrzeńzgodniezeswoimiinteresami.Władzaopierasięgłównienawpływie
narozmieszczenieprzedmiotówiciałwideologicznejprzestrzeni,atakżena
ustaleniurelacjimiędzynimi.Służądotegośrodkiestetyczneidyskursywne,
choćnietylkoone.Niewynikaztegojednakmożliwośćwskazanianamaterialne
obiektyiicharanżacjewprzestrzenijakojednoznacznieodsyłającedorelacji
2
D.Massey,ForSpace,LosAngeles-London-NewDelhi-Singapore-WashingtonDC2005,
s.10.
