Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-528-5
Wprowadzenie
15
wyczerpująonezainteresowaniabadawczenietylkosocjologiimiasta,alenawet
socjologiiprzestrzeniwPolsce.Wykroczeniepozataknakreślonegłównetematy
zainteresowańjestkoniecznezewzględunapunktwyjścianiniejszejpracy,czyli
teorięprodukcjiprzestrzeniLefebvre’a,choćoznaczatoraczejprzekroczenieniż
odrzucenieinegację.
Kolejnympowodemdystansudosocjologiimiastajestto,żeniejestona
wyłączonazprocesówprodukcjiprzestrzeni.Możnawręczpowiedzieć,żejest
dobrymprzykłademnajedenzesposobówfunkcjonowaniaideologiiwprze-
strzeni,ponieważstanowijedenzmożliwychdyskursówoniej-dyskurs,który
niepozostajebezznaczeniadlapraktykitworzeniaprzestrzeni.Socjologiczne
dociekanianaukowestanowiączęstopodstawęprowadzonychwmieściedziałań
politycznychczyspołecznych.Oczywiściekwestiaustaleniaodpowiedzialności
dyscyplinyzaprowadzonezapomocąjejwytworówinterwencjeniejestrzeczą
bezdyskusyjną,tymniemniejwsytuacji,gdynawetkrytykajestwistocieswoim
przeciwieństwem,anzdyscyplinowanie”naukiniesprzyjaprowadzeniupogłę-
bionychiinterdyscyplinarnychbadań,wartozachowywaćostrożnośćprzydołą-
czaniudozdefiniowanejtradycjiiograniczonegozakresuanalizy.Pracaniema
naceluustaleniajakiejś,wistociezłudnej,pozycjizewnętrznejdoistniejących
dyskursóworazpróbyichkrytyki.Takastrategia,przyjętaniegdyśprzezManuela
Castellsa
13
,okazałasięnieskuteczna.Chodziraczejostwierdzenie,żewyznaczane
przezsocjologięmiastaramysązbytograniczające,abydałosięzpełnymprze-
konaniemwniewpisać;sąponadtoobarczonedużymryzykiem.Nawiązaniedo
klasycznierozumianejsocjologiimiastamawięccharakterbardziejgenetyczny
niżfunkcjonalny.
Ważnymteoretycznymibadawczymkontekstem,wktórymulokowaćmoż-
naniniejsząpracę,sąstudiamiejskie(urbanstudies),którychtakieokreślenie
wskazujenaprzekroczenieograniczeniadyscyplinisubdyscyplinróżnychpro-
weniencji,takichjakfilozofia,socjologia,psychologia,teoriaarchitektury,eko-
nomia,studiagenderoweiinne.Samestudiamiejskiesąprzeztoswegorodzaju
hiperonimem-badaczemlubbadaczkąstudiówmiejskichmożebyćosoba,
którawniewielkimstopniuodnosisiędotradycyjniepojmowanychproblemów
miastimiejskości.Niejesttozarzutsamwsobie,raczejuwaga,żetakżewtym
przypadkunależybyćostrożnymwdefiniowaniuzakresuwłasnejdziałalności
ipozycjibadawczej.Powstaniestudiówmiejskichokreślanejestjakoefektprze-
mianwspółczesnychmiast,główniezwiązanychzglobalizacją(miastaglobalne,
przestrzenieprzepływów),globalnymimiejskiminierównościamiczywzrostem
znaczenianowychmediów(cyberprzestrzenią)
14
.Paradoksalnie,takierozsze-
rzeniepolazainteresowaniamiejskościątakżemożebyćograniczające,ponieważ
zjednejstronyokreślawsposóbarbitralnyperspektywębadawczą,azdrugiej
13Zob.M.Castells,Kwestiamiejska,przeł.B.Jałowiecki,Warszawa1982.
14M.Gottdiener,R.Hutchison,TeNewUrbanSociology,Boulder2006,s.360-368.
