Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wschód,doKalpi.PodążającezaniąwojskaRose’azdobyłytomiasto23maja,lecz
królowejponownieudałosięewakuować.Bohaterskapostawaprzysporzyłajejogrom-
nejpopularnościnietylkowśródsamychrebeliantów-równieżciIndusi,którzynie
wspieralipowstanialubbalisiędoniegoprzyłączyć,podziwialijejwytrwałośćizdolno-
ściprzywódcze.
PoupadkuKalpiLakshmibaiudałasięwrazzTatiąTopedoGwalijaru
64
.Tamtejszy
władcaobawiałsięBrytyjczykówiniechciałwpuścićjejdotwierdzy,jednakwojskaprze-
jęłyjąsiłą.Rose,pamiętającowcześniejszychniepowodzeniachwpościguzaksiężnicz-
ką,dokonałprzegrupowaniaiodczekałkilkadni,abyjegożołnierzeodpoczęli.Natarcie
rozpoczęłosięwpołowieczerwca.Siedemnastegodniategomiesiąca,podKotahKi
Serai
65
niedalekoGwalijaru,Lakshmibaiponiosłaśmierćwwalceznacierającąkawalerią
Rose’a.DwudziestegoczerwcaBrytyjczycyzdobyliGwalijar,jednakTatiaTopezdołał
uciecidalejprowadziłwojnęprzeciwkolonizatorom.
ZdobycieGwalijaruzakończyłokampanięRose’a.Jeszczewjejtrakcieprowadzono
operacjęprzywracaniawładzybrytyjskiejnainnychterenach.Wdniach2-6stycznia
1858r.BrytyjczycyprzypuściliudaneatakinaFatehgarh,AllahganjiSurajghat
66
(obec-
nieśrodkowyUttarPradeś),coprzywróciłokontrolęnadGrandTrunkRoad.Potym
sukcesieprzegrupowanowojskairozpoczętomarsznaLakhnau,którebyłojednym
zostatnichwiększychpunktówoporu.WalkiostolicęAwadhutrwałyokołotrzechtygo-
dniizakończyłysięostatecznie21marca,kiedygenerałCampbellpozwoliłniedobitkom
powstańcównaucieczkęzmiasta,cooszczędziłożyciewielupotencjalnymofiarompo
obustronachkonfliktu.Jeszczewtrakciewalk,14marca,lordCanningproklamował
przejęcieprzezrządbrytyjskiwIndiachwłasnościwszystkichziemwAwadhu.Wywołało
toogromnewzburzeniewśródtamtejszychposiadaczyziemskich,zktórychczęśćbyła
odpoczątkulojalnawobecEIC.Ztegoteżpowodulokalnibrytyjscyurzędnicyłagodzili
wymowęproklamacji,obawiającsięponownegowybuchuniezadowoleniaiprzecią-
gnięciawalk.
UpadekLakhnau,anastępnieGwalijaruzakończyłprzedostatniąfazępowstania.
Wnastępnychmiesiącacharmiabrytyjskazajęłasięściganiempozostałychpodbronią
oddziałówrebelianckich.WtrakcietychwalkzginąłBakhtKhan.Jakojednegozostat-
nichschwytano,8kwietnia1859r.,TatiegoTope.Przetransportowanogodośiwpuri
67
,
gdzie19kwietniazostałpowieszony.NanaSahib,przywódcapowstańczyzKanpuru,
niezostałnigdyodnalezionyprzezBrytyjczyków.Najprawdopodobniejprzyjąłinnątoż-
samośćiukrywałsiędokońcażycia.Wedługjednejzwersjidożył1906r.,wedługinnej
żyłtrzylatadłużejipopowstaniuprzebywałwmiejscowościSihorwGudźaracie.
Faktemjestnatomiast,żedziękitemuzagadkowemuzniknięciustałsięwśródIndusów
64
65
66
67
Ang.Gwalior,obecniestanMadhjaPradeś.
Wym.KotakiSerai.
Wym.Allagańdź,Suradźghat.
Ang.Shivpuri,obecniestanMadhjaPradeś.
47
