Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kształceniesegregacyjnezwiązanezmedycznymmodelemniepełno-
sprawnościbyłoprzedmiotemostrejkrytykiwlatachdziewięćdziesiątych
ubiegłegowieku,kiedywprowadzonopierwszeniesegregacyjnerozwiąza-
niawsystemiekształceniauczniówuwzględniającperspektywęspołeczne-
gomodeluniepełnosprawności.Byłonopozycyjnywobecmodelumedycz-
negoaniepełnosprawnośćrozumianojakoograniczeniabędącewynikiem
złejorganizacjiśrodowiska,którenieuwzględniaindywidualnychpotrzeb,
tymsamymprzyczyniasiędowykluczeniaimarginalizacjiosóbzniepełno-
sprawnością.Wtakimrozumieniuciężarodpowiedzialnościzawykluczenie
przenosisięzjednostkinaspołeczeństwo,środowisko.Problemyedukacyj-
neuczniazniepełnosprawnościązwiązanesązfunkcjonowaniemszkoły,
którastwarzaipotęgujeograniczeniawformiebarierarchitektonicznych,
brakuodpowiedniejopiekiiwarunkówdouczeniasię,odpowiednioprzy-
gotowanychnauczycieli,możliwościaktywnegoudziałuwżyciuszkołyczy
negatywnychpostawdorosłychirówieśnikówwobecniepełnosprawności.
Kluczowymhasłemwspołecznymmodeluniepełnosprawnościjestnorma-
lizacja.Celemnormalizacjijestprzesłanie,iżniepełnosprawnośćjestco-
dziennością,wpisujesięwobszarzróżnicowaniaspołecznego,aosobynią
dotkniętemajątakiesamepotrzeby,pragnieniaioczekiwaniajakludzie
pełnosprawni.Koniecznajesttupracanadmocnozakorzenionymistereoty-
pami,wedługktórychniepełnosprawnośćjestrodzajemnegatywnejod-
mienności,źródłemlękuorazodrzuceniajednostkiprzezspołeczeństwo.
Postulowanajestperspektywaspojrzenianaczłowiekaprzezpryzmatjego
podmiotowości,potencjału,anieograniczeńczybraków.Zasobyaniedefi-
cytysąźródłempoznaniaipracyzjednostkąniepełnosprawną,którejnależy
zapewnićnrównouprawnienie,samoorzecznictwoiupełnomocnienie”
2
.
ZdaniemA.Twardowskiegonkluczowymelementemspołecznegomode-
luniepełnosprawnościjestrozróżnieniemiędzyfizycznymupośledzeniem
aniepełnosprawnościąrozumianąjakorezultatopresyjnegotraktowania
przezotoczeniespołeczne”
3
.Zdaniemzwolennikówtegomodelunniepełno-
sprawnośćpowstajedopierowzetknięciuzbarierami,zaktóreodpowie-
dzialnejestspołeczeństwo.Uszkodzeniaciałanietworząniepełnosprawno-
ściwsensiespołecznym.Todopieroograniczeniawynikająceznieprzysto-
sowaniaspołeczeństwadecydująotym,czydanaosobazostaniezniego
2
A.Twardowski,Społecznymodelniepełnosprawności,op.cit.s.102.
3
Ibidem,s.103.
29
