Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wprowadzenie
Rozpoznanieczynnikówwykluczającychlubzagrażającychwyklu-
czeniemtopodstawowyelementuwagipedagogicznejskierowanejna
relacjejednostka–środowisko.Przyczynymogątkwićwsystemiespo-
łecznym,redystrybucjidóbr;winstytucjachwychowawczychiichroli
selekcyjnej;wśrodowiskachrówieśniczych,kierującychsięswoistymi
mechanizmamikulturowymiisubkulturowymi;czasemwśrodowis-
kachrodzinnychilokalnych,ograniczającychambicjelubmożliwości
jednostekdozmiany,wreszciewsamychjednostkach.Zazwyczaj
mówimyowieluwzajemniepowiązanychczynnikach,kompleksie
uwarunkowań,owypadkowejróżnorodnychwpływów.
Kolejnymetapemjestpodejmowanieodpowiednichdziałańskie-
rowanychzarównodojednostek,jakinastawionychnazmianę
warunkówśrodowiska.Wpracyśrodowiskowejzadanietojestnie-
zwykletrudne,gdyżwymagaodpedagogówspołecznychwielu
żnychkompetencjiwychowawczych,uwzgdniającychzarówno
pracęzjednostkami,jakizgrupamiorazzszerszymotoczeniem
społecznym.Potrzebaogromnegowysiłku,zapałuiwiarywmożliwość
długofalowejinterwencji,atakżeuważnegosłuchaniaróżnychstron
zaangażowanychwkonflikty
,mającychnawykiwykluczaniaiuzna-
jącychjezanormę.Niezbędnejestdziałaniewokreślonejkulturze
relacjispołecznych,instytucjonalnychipolitycznych,którychzmiana
niemożebyćnatychmiastowa.Trudtegozadanianiezwalniajednak,
jakpisałaH.Radlińska(1935),zodpowiedzialnościikonieczności
działanianwimięideału”.Potrzebnejestdotegotakże,jejzdaniem,
odpowiednieprzygotowaniesłużbspołecznychwzakresiekształcenia
iprowadzeniabadańorazpracanaduruchamianiemsiłistniejących
wśrodowisku(Theiss,1997).
Naszkicowanazaledwiecharakterystykapodejśćisposobówdziała-
niaobusubdyscyplinpedagogicznychpokazuje,żemimowyraź-
nychróżnicidyscyplinarnejspecyfikinieonesprzeczne.Przeciwnie,
wartopodkreślićichkomplementarnośćwzględemsiebieipotencjał
wbudowaniupełniejszego,bardziejkompleksowegoizłożonego
obrazuprocesówwykluczaniaorazinkluzjiwperspektywie
edukacyjnej,ichdynamiki,przyczyniskutków
.Ówpotencjałtworzą
wiedzaidoświadczeniabadawczewprzeciwdziałaniuprocesom
wykluczaniajednostekigrupspołecznych.Onekierująuwagęnapo-
szukiwanienowychrozwiązańnstarychproblemów”.Wydajesię,że
pierwszoplanowymzadaniemjestprzyjęcieiakceptacjazałożenia,