Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iNNOWACYJNEZRóŻNiCOWANiEśWiATA
dowanotamy,opanowanosztukęirygacji.Miastaislamustanowiłyawangardęświatowej
naukiikultury(Hourani,2002).Tłumaczononajęzykarabskiksiążkinapisanewsan-
skrycieorazdziełastarożytnychGrekówiRzymian.Rozwijanowiedzęstarożytnych
mędrcówomatematyce,geometrii,astronomii,fizyce,medycynie,naukachprzyrodni-
czychifilozofii.W1004rokuotwartowBagdadzieDomMądrości,którymożnateraz
porównaćdopierwszegouniwersytetu.
Podczasgdyorientalneimperiarosływsiłę,obecnecywilizacjeprowadziłydzikie
podboje,byłyniedostępneizacofane.Trudnouwierzyć,żewowymczasieEuropato
niewieleznaczącyregionzbiednieżyjącymimieszkańcami,nękanymidżumą,wojnami
ibrakiemkanalizacji.Rzym,późniejszecentrumduchoweipolityczneZachodu,przy-
pominałmiasteczkozapełnioneruinamistarożytnychbudowli.Wposzczególnychregio-
nachświataróżnebyłyprzesłankidalszegorozwoju(tab.1).
Kilkasetlatpielęgnowaniaprzekonaniaowłasnejwielkościiposiadaniuzasobówpo-
zwalającychnatrwaniewpotędzedoprowadziłoChinydoregresukulturowego.Kiedy
wXVwiekuwładcyzabronilihandlu,rozpocząłsięokresstagnacji.Rzeczyprzywożone
zZachoduoraznowinkinaukowedocierającezeświatauważanowówczaszadziwactwa,
akupcówzaawanturników.Politykaizolacjonizmuutrwalałatradycjonalizmibezruch.Ru-
tynaniszczyłainnowacje;niezadekretowaneprzezwładcówbudziłypodejrzenia.Niechęć
douczeniasięiprzeświadczenieotrwałejprzewadzezamknęłykrajwbezruchunasetkilat.
Tabela2.Przyczynystagnacjiwrozwojucywilizacji
Krajearabskie
Chiny
Europa
Przyczynystagnacjiwrozwojucywilizacji
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
dominacjapostawortodoksyjnych(okresstagnacji),
fundamentalizm,
niezdolnośćdomodernizacjiiodrzuceniezmian(zacofanie,nędza)
politykaizolacjonizmu-utrwalałatradycjonalizmibezruch,
rutyna-niszczyłainnowacje,
niechęćdoeuropejskiejnauki,
obojętnośćwobectechnologii,
uznanieswojejprzewagizatrwałą
zakazy,cenzura,
zamykaniesięwewłasnychgranicach,
zwalczanieruchówreformatorskich,
ograniczeniedostępudonauki,wyjazdów,swobodnegoprzepływu
wiedzy,przesądy,nietolerancja,ignorancja
Źródło:opracowaniewłasne
HipotezaD.S.Landesaoniszczącymwpływiezamykaniasięspołeczeństwjestła-
twadoudowodnienia,jeśliwzbogacimyjąorolęreligii,któradecydowałaożyciuin-
telektualnymigospodarczymislamskiegoiarabskiegoWschodu.Kiedyzaczęłydomi-
nowaćpostawyortodoksyjne,rozpocząłsięokresstagnacjiifundamentalizmu(tab.2).
INNOWACJEIPRZEDSIĘBIORCZOŚĆ-UJĘCIEMAKRO-IMIKROEKONOMICZNE
15
