Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
EugeniuszKwiatkowski
produkcji
Spadek
Dostosowanianarynkupracy:
-spadekpłacrealnych
-zmniejszenieczasupracy
-zmniejszenieintensywnościiproduktywnościpracy
-zmniejszenierozmiarówzatrudnienia
Rysunek1010Dostosowanianarynkupracywprzypadkuspadkuprodukcji
Źródło:opracowaniewłasne.
Wliteraturzepodkreślasięrównieżinnąformęprocesówdostosowawczych
narynkupracywsytuacjiszokowegospadkuprodukcji,amianowiciereduk-
cjępłac.Płacebowiemjednymzistotnychelementówkosztówpracy,stąd
teżichobniżeniewsytuacjimalejącychprzychodówpieniężnychzesprzeda-
żyproduktówjestatrakcyjnymdlaprzedsiębiorstwsposobemobronyzysków.
Taformadostosowańrynkupracyjestmocnoeksponowanawneoklasycznej
teoriirynkupracy,wktórejzakładasięwysokąelastycznośćpłac4.Założenie
to-zwłaszczawodniesieniudoelastycznościwdół-jestjednakwątpliwewe
współczesnymświecie,wktórymfunkcjonujądosyćsilnezwiązkizawodowe,
podpisywaneukładyzbioroweiobowiązująustawyopłacachminimalnych.
Dlategoteżniewydajesię,abyredukcjepłacmogływspółcześniewyczerpy-
waćcałkowicieprocesydostosowawczenarynkupracywokresiekryzysu(Bo-
sworth,Dawkins,Stromback,1996,s.185-193).
Innąważnąformąprocesówdostosowawczychnarynkupracydoszo-
kówaktywnościgospodarczejzmianyczasupracy.Polegająonenatym,
żewokresachprosperity,gdypopytnaproduktyirozmiaryprodukcjirosną,
następujewzrostprzeciętnejliczbygodzinpracywciągutygodnia,natomiast
wokresachkryzysowegospadkupopytuiprodukcji,liczbagodzinpracywty-
godniuzmniejszasię.Szerszemuwykorzystaniutejformydostosowańsprzy-
jająwzględypraktyczneporozumieńpracodawcówzpracownikamiizwiązka-
mizawodowymi,atakżezazwyczajkorzyścifinansowepracodawców(Cahuc,
Zylberberg,2004,s.196).
Zprzedstawionychuwagwynika,żenarynkupracymogąwystępowaćróż-
neformyprocesówdostosowawczychdoszokówogólnejaktywnościgospo-
darczej:zjednejstronydostosowaniawformiezmianzatrudnienia,azdrugiej
zaśdostosowaniaalternatywnewpostacizmianypłac,zmianyczasupracyoraz
zmianyintensywnościiwydajnościpracy.Wartozwrócićuwagęnawystępu-
jącątutajswoistąwymiennośćmiędzyformamiprocesówdostosowawczych
4
Elastycznośćpłacrozumianajesttutajjakowrażliwośćpłacnazmianyczynnikówdeter-
minującychpłace,wszczególnościsytuacjinarynkupracy,produktywnościpracyczy
teżkonkurencjinarynkupracy,zob.Smith,2003,s.245.