Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
MarzenaAdamczyk
•zmianachwkoncepcjiregulowaniarynkufinansowego(minimalnaingerencja),
•wzrościeskłonnościdoryzykawykazywanymprzezinstytucjefinansowe(wy-
nikatozjednejstronyzchęciosiąganiaprzezakcjonariuszy,właścicielicorazto
większychzysków,wyższejstopyzwrotu,azdrugiejstronyzpomocyzestrony
bankówcentralnychwrazieproblemów).
WstworzonymmodeluH.P.Minsky6zauważył,żedokryzysufinansowego
możedoprowadzićstabilnośćekonomicznasprzyjającawzrostowioptymizmuna
rynku.Wzrosttenprzekładasięnapodwyższenieprognozrentownościwniektórych
obszarach,którezkoleisąprzyczynązwiększonejliczbyinwestycji,acozatym
idzie,rosnącejakcjikredytowej7.
Etap1
ekscytacja
Etap2
Etap3
Etap4
Etap5
boom
euforia
osiąganiezysków
panika
Rys.1.PięćetapówwmodeluMinsky’ego
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:M.N.Baily,R.E.Litan,M.S.Johnson,TheOriginsofFi-
nancialCrisis,FixingFinanceSeries-Paper3,November2008,s.16,www.brooking.edu
[20.03.2012-datazaczerpnięcia].
Wpierwszymetapieinwestorzyzaczynająekscytowaćsięjakimśnowympro-
duktem,np.nowymrodzajemprzedsiębiorstwa,nowymiproduktamifinansowymi,
takimijakkredytyhipotecznesubprime.Drugietaptoboomnarynku-spekulanci
zaczynajązbieraćdochodyzinwestycjiwnoweproduktyorazpojawiająsięjedno-
cześnieperspektywydalszychzysków.Kolejnytrzecietaptoeuforia,któraowocuje
pojawianiemsięnarynkucorazwiększejliczbyinwestorów,corazwięcejosóbchce
wziąćkredytnainwestycje,bankiwzwiązkuztymrozszerzająakcjękredytową,
jednocześnieobniżającwymaganiadotyczącekredytobiorców,cojestdodatkowym
czynnikiemwzmagającymakcjękredytową.Instytucjefinansowetworząnowein-
strumenty,poprzezktórewzrastaichekspozycjanarynkuorazistniejeogólnaten-
dencjawśródinwestorów,żebywziąćwtymudział.Bardzosilniedziałatutajin-
stynktstadnyinwestorów.Czwartyetaptoosiąganiezyskówzinwestycji-bańka
osiągaswojeapogeum,cenysąmaksymalniewyśrubowane,maliinwestorzyodno-
sządużezyski,ściągająjezrynku,coprowadzidouwolnieniafinałowegoetapu,
którymjestpanikanarynku.Gdybańkazaczynasiękurczyć,wcześniejszyogromny
entuzjazmzostajezastąpionynatychmiastskrajnympesymizmem.Inwestorzyza-
czynająpozbywaćsięswoichaktywówtakszybko,jaktomożliwe.Pożyczkobiorcy
przestająspłacaćkredyty,aaktywabankówtopniejąwszybkimtempiewzwiązku
zespadkiemcen.TakzwanymomentMinsky’egowystępujewtedy,gdybankiiinni
6H.Minsky,StabilizinganUnstableEconomy,YaleUniversityPress,NewHaven-London1986.
7W.Nawrot,wyd.cyt.,s.15.
