Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
14
Inny,którywdzierasięwtwojąintymność,alerównieżsamjęzyk,
który–jakmówiMiłosz–nnieznaposzczególnychprzypadków”.
Intymnalokalnośćjestzatemuwikłanawdwuznacznośćmowy,
którawyrażającuczucia–zarazemjeudostępniainnym.
Poczucieutratyautentycznościrodzisięnastykuprywatnego
ipublicznego.To,coprawdziweiwłasne,uleganietylkoprzeję-
ciuprzezinnych,aleizniekształceniu,przerysowaniu,odrealnie-
niu.Dlategointymnalokalnośćrealizujesięrównieżwucieczceod
sztucznościipowrociedoautentyczności–tymjednymzkluczo-
wychtematówromantyzmueuropejskiego12.Językzawłaszczony
przezretorykęidei–racjonalistycznej,metafizycznejczynacjona-
listycznej–szukawyzwoleniawodnowionejwrażliwości,wpo-
nownymspięciufrazyzpierwszym,najsilniejszymuczuciem.Stąd
powrotnadrogadowrażliwościdziecka,donkrajulatdziecinnych”
ipierwotnychznaczeń,wktórychzapisanazostałautraconapraw-
da.Wpatosietegogestuujawniająsiębuntzablokowanegojęzyka
iperwersjazablokowanegopragnieniajakodwaskonfliktowanepo-
rządkiświadomegoinieświadomego.Dlategoanalizomdyskursów
intymnejlokalnościtowarzyszyćbędziewtejksiążcepsychoanaliza
–przeciwwagaikrytycznysprzeciw,sceptycznygłoszgłębispraw
przemilczanychiwypartych.Układchłodzącywmaszyneriitkli-
wychuczuć.
Miłośćdorodzinnegokrajobrazunieodmiennietowarzyszy
patriotyzmowinarodowemu.Częstostanowiwręczobowiązkowy
punktwyjścia.nPodobniemasięsprawazziemią(wierzbypiasz-
czystadrogałanpszenicyniebopluspierzasteobłoki)”,powiada
ZbigniewHerbertwRozważaniachoproblemienarodu.Wwierszu
tym–podobniejakwfilmieKabaret–umiłowaniedorodzimych
widoczkówlokujesięniebezpieczniebliskonnagłegoczerwienienia”
orazfaszystowskiegonrykuiwyrzucaniarąk”.Jednoidrugiepozor-
niespoczywanatymsamymfundamencieemocjonalnym.Pozor-
nie,ponieważwistociedzielijeprzepaśćanalogicznadotejmiędzy
miłościąinienawiścią.Diapazonpodobny,efektprzeciwny.
Różnicamiędzypatriotyzmemlokalnym(naturalnym,pry-
watnym,indywidualnym)anarodowym(sztucznym,publicznym,
wspólnotowym)jestpodobnadoróżnicypomiędzygeopoetyką
ageopolitykąuKennethaWhite’a.TurelacjaCzłowiek–Ziemia,
12Por.M.Warchala,Autentycznośćinowoczesność.IdeaautentycznościodRousseaudo
Freuda,Kraków2006,zwłaszczarozdz.2i3.
