Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Iśćizarazemdojść.Czteryesejezkrytykipolitykiterapeutycznej
nawetnazwy.Chodziomatematycznyprojektnaturywoparciuohomo-
genicznośćprzestrzeni.Jakijestpowódtegodziwnegoprojektu?Powód
jestwtym,żenaturamusistaćsiępoliczalna,jakożetapoliczalnośćjest
zasadądominacjinadnaturą7.
Tamartwaprzestrzeńgeometryczna,wktórejkażdemuciałuwru-
chumożnaprzypisaćdokładnąpozycję,będącąproduktemwreszcie
oświeconegorozumuludzkiego(niesposóbbowiemodnaleźćjej
wnaturze),jestuznanazanajbardziejpożytecznądlapostępuiszczę-
ściarodzajuludzkiego.Toonastanowipierwsząprzyczynęruchu,
gdyż,mówiącsłowamiKanta,Dto,conastępujepoczymślubdzieje
się,musiwedlepewnegoprawidła[uniwersalnego-I.D.]następo-
waćpotym,cobyłozawartewstaniepoprzedzającym”8.To,codla
Arystotelesauchodziłozaprzyczynę,utożsamiasięterazzefektem,
podczasgdyprzyczyną-któranieuruchamiaaninieokreślacelu,
astanowijedynieobiektywnywarunekkażdegoruchu-sąprawana-
turyreglamentującemożliweruchyciałi,jeśliweźmiemypoduwagę
innedającesięobliczyćczynniki(takiejaksiła,prędkość,pozycja
wobecinnychciał),determinująceichprzebieg.
1.4.
Dawnysposóbmyśleniaopolitycestałsiętymsamymnie-
możliwy.DlaArystotelesapolitykaniemożezostaćzredukowanado
specyficznejformyprzemieszczaniasięlubskazanegonaniespełnienie
konstruowanianajbardziejpożytecznejisprawiedliwiejprzestrzenidla
ruchówciałludzkich,ponieważchodziwniejopraxiswkonkretnym,
jużistniejącymmiejscu:oformędziałania,egzemplarycznąmądrość
praktyczną,wybóruczynkuwramachzmieniającejsięiwyposażo-
nejwewłasnezwyczajeiprawawspólnoty.Acelpraxis-dobre
życie,eupraxía-jużpoprzedzawszelkiedziałaniepolityczneiczyni
jemożliwymorazczytelnym.JeśliArystoteleswychodzizzałożenia,
żepolitykęmożnazrozumieć,badającczłowiekapolitycznegoinsitu
7M.Heidegger,Seminari,acuradiF
.Volpi,trad.M.Bonola,Adelphi,Milano
1992,s.123-124.
8I.Kant,KritikderreinenVernunft,B245;wydaniecytowane:Krytykaczystego
rozumu,tomI,przeł.R.Ingarden,PWN,Warszawa1986,s.366;tłumaczenienieco
zmodyfikowane-I.D.
