Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Wstęp
„odrodzeniaislamu”
2,ateżpróbującychbudowaćwizerunekwyznawców
Allahajakofanatyków,sięgającychniejednokrotniepometodyterrory-
styczne.Wartojednakzadaćsobiepytanie,wjakisposóbnajmłodszą
zreligiiobjawionychodbieraliprzedstawicielechrześcijańskiegokręgu
cywilizacyjnegouzaraniapowstaniaislamu.Czywyczuwaliznaczenie
nowegoproroctwaipodążającychzanimwyznawców,czyteżuznawali
zajeszczejedną,sezonowąherezję?Czyobraznowejreligiiwpłynął
wistotnysposóbnawizerunekludówjąprzyjmujących?Wjakisposób
traktowaliposzczególnychwładcówpowstałegonaBliskimWschodzie
nowegoimperium?
Historiastosunkówbizantyńsko-arabskichwokresiekształtowa-
niasiękalifatu,tojedenznajważniejszychtematów,jakimzajmująsię
naukowcybadającyprocesydecydująceopowstaniureligiimuzułmań-
skiej.Ekspansjaislamutodlacesarstwakoniecpewnejepoki.Zwycięstwo
muzułmanównaBliskimWschodzieiwAfrycePółnocnejoznacza-
łokresideiuniwersalnegocesarstwawjejrealnymwymiarze.Miałoono
takżekolosalneznaczeniegospodarcze.Szczególniedotkliwabyłautrata
Egiptu.Zdrugiejjednakstrony,wojnyzkalifatemzintegrowałyteryto-
riapozostającepodwładząBizancjum.Wyzwanie,jakimbyłoodparcie
corocznychnajazdów,skłoniłocesarzydogruntownychreformadmi-
nistracyjnych,zarównocywilnych,jakiwojskowych.Ciągłezagrożenie
zestronypotężnegowrogabyłotakżepewnymczynnikiemwkształ-
towaniusięwśródBizantyńczykównowejtożsamości,podkreślającej
odrębnośćreligijną,wjakiejśmierzekulturowąicywilizacyjną.Zdrugiej
strony,dlahistorykóworientalistówzajmującychsiętymokresem,istotne
2
Wzachodnimdyskursiemożeniedominuje,alepojawiasięnarracjaoodro-
dzeniuislamu,jegorozwoju,zwłaszczawEuropieiStanachZjednoczonych,wjego
radykalnychformach,dotowanychprzezbogatepaństwapetrodolarowe,którytoma
wkrótkiejprzyszłościstaćsięalternatywnąpropozycjącywilizacyjnądlatrapionych
wielomawewnętrznymiproblemamidemokracji.Dlarównowagipoleciłbymchociaż-
by
krótkąpracęFirasaAlkhateeb)ego,którejnarracjamożestaćsiębliskatym,
którzyprzestrzegająprzedrozwojemislamu.Znajdątambowiemdobrzesobieznane
wątkioproblemachzaprzepaszczonegodziedzictwa,upadkucywilizacji,zagrożeniuze
stronyzewnętrznychsiłczyliberalizmu,prowadzącychdopodziałówwewnętrznychitp.,
awszystkotozperspektywymuzułmańskiej(F.Alkhateeb,LostIslamicHistory.
ReclaimingMuslimCivilisationfromthePast,London2014,s.152-165).
