Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.TeofanesWyznawcaijegodzieło
21
ProkopiuszazCezarei,AgatiaszaScholastyka,JanaMalalasa,Jana
zEpifanei,TeofilaktaSymokatty,JerzegoPizydesaiNiceforaPatriarchy
dlaczasówpóźniejszych,bliższychobydwumnichom
22
.Szczegółowe
badaniaporównawczewykazałyjednak,żeTeofanesmusiałkorzystać
zwieluźródeł,któreniedotrwałydonaszychczasów,gdyżpodajewswo-
jejChronografiiinformacje,jakichbrakwwyżejwspomnianychdzie-
łach23.Zakładasięwięc,żemógłużyćm.in.wieluniezachowanychkronik
22
SzczegółoweomówieniadotyczącewystępującychwChronografiitropówlite-
rackichinarracyjnychwskazująnawykorzystanieźródełnietylkowkontekście
pozyskiwanychinformacji,alerównieżsposobuprzedstawieniaczęstoodległychod
siebiewydarzeń.Dobrymprzykładembędzietupracaanalitycznawykonanaprzez
AndrzejaKompęwzględemporównanianarracjidotyczącychlosówszachaKawada
(AM5968)orazcesarzaJustynianaII(AM6196),którezawierająwielepodobnych
elementów,np.motywywinyiwystępującejwjejwynikukary,utratywładzywzwiązku
zniegodziwymjejsprawowaniem,awanturniczycharakteropowieści,uwzględniający
wykorzystanieróżnychforteliioszustw,pomocyżonibarbarzyńcówwucieczcieitd.
Reasumując,konstatacjafunkcjonowaniapodobnychzbieżnościnarracyjnychmożebyć
interesującympunktemwyjściadopróbyrewindykacjiniektórychustaleńdotyczących
losówposzczególnychwładców,zob.:A.Kompa,Zbieżnośćlosówazbieżnośćnarracji.
Ostrukturzeiautorstwie„Chronografii”Teofanesa,[in:]Średniowiecznawizjaświata.
Jednośćczyróżnorodność(ideeiteksty)-IIIKongresMediewistówPolskich,PolskaiEuropa
wśredniowieczu.Przemianystrukturalne.Łódź22-24września2008,red.M.J.Leszka,
T.Wolińska,Łódź2009,s.141-161.
23
ZagadnieniebizantyńskichźródełpracyTeofanesaWyznawcyzostałooczywi-
ściedogłębnieomówionewlicznychopracowaniachtematycznych.Należywymienić
m.in.:N.Pigulevskaja,Theophanes)ChronographiaandtheSyrianChronicles,
JÖBG16,1967,s.55-60;И.С.Чичуров,Феофан-компилятор…,s.203-207;
A.S.Proudfoot,TheSourcesofTheophanesfortheHeraclianDynasty,B44,1974,
s.367-439;И.С.Чичуров,ФеофанИсповедник-компилятор…,s.62-73;
H.Hunger,DieHochsprachlicheprofaneLiteraturderByzantiner,vol.I,München
1978,s.337;J.Ferber,Theophanes)AccountoftheReignofHeraclius,[in:]Byzantine
Papers:ProceedingsoftheFirstAustralianByzantineStudiesConference,Canberra,17-19
May1978,edsE.Jeffreys,M.Jeffreys,A.Moffatt,Canberra1981,s.32-42;
L.M.Whitby,TheGreatChronographerandTheophanes,BMGS8,1982/1983,
s.1-20;I.Rochow,MalalasbeiTheophanes,K65,1983,s.472-474;L.M.Whitby,
Theophanes)ChronicleSourcefortheReignsofJustinII,TiberiusandMaurice
(A.D.565-602),B53,1983,s.314-316i319-337;Я.Н.Л0барский,ФеофанИспо-
ведникиисточникиего«Хронографии»:(Квопросуометодахихосвоения),VV45,
1984,s.72-86;I.Rochow,Byzanzim8.Jahrhundert…,s.44-51;D.Olster,
SyriacSources,GreekSources,andTheophanesLostYear,BF19,1993,s.218-228;
