Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
też,podejmującsięanalizywspomnienia,„dążymydotego,żeby
jejrealnątreśćwspomnieniowąodróżnićodpóźniejszychmoty-
wów,którejąmodyfikująizniekształcają”23.
Psychoanalizapouczanastakże,żepamięćprzybieracharak-
ternarracjinietyleodtwarzającejprzeszłość,ilepodejmującej
próbęstworzeniajejsensownejinterpretacji.Jesttospecyfika
zarównonieświadomychdziałańpacjenta,jakipracynadrekon-
strukcjąpamięci,dokonywanejprzezeńwspólniezpsychoanali-
tykiem24.Danewydarzeniemożezostaćprzypomnianedopiero
jakoobdarzonesensem,awięcwpisanewpewnącałościową
opowieśćoświecie,budującątożsamośćopowiadającego25.Sko-
roprzedmiotemwyparciaizniekształceniajestto,coniepasu-
jedocałości,szczególneznaczeniepsychoanalizaprzypisuje
zdarzeniomtraumatycznym,rozbijającymcałośćwizjiświata
i–jakotakie–skazanymnawyparcie.PaulRicoeur,wskazu-
jącwtymkontekścienabliskośćpsychoanalizyihermeneutyki,
mówiwręczo„pamięcizranionej”lub„chorej”26.Współcześni
badaczezajmującysiępamięciąodoświadczeniachtraumatycz-
nychchętnieposługująsięzestawemnarzędzipsychoanalizy,
pokazującpróbyprzepracowaniapoprzezodbudowanienanowo
narracjinatematwłasnejprzeszłościitożsamości27.
Psychoanalizazwracanasząuwagętakżenaproblemod-
wrotny:potrzebęzapomnieniawsytuacji,wktórejjestonotrud-
23Z.Freud,LeonardadaVinciwspomnieniezdzieciństwa,[w:]tegoż,
Pozazasadąprzyjemności,tłum.J.Prokopiuk,PWN,Warszawa1975,s.281.
24Natematsensownychnarracjiiwypełnianialukzperspektywypsy-
chologiiwprzystępnejformiepiszeO.Sacks,AntropolognaMarsie,tłum.
P.Amsterdamski,ZyskiS-ka,Poznań2008,s.212–213.
25ObszernestudiumnatentematstanowiksiążkaMarkaFreemana
RewritingtheSelf.History,Memory,Narrative(Taylor&Francis,London
1993).Por.zwłaszczarozdz.1i2(s.7–35).
26Por.P.Ricoeur,Pamięć,historia,zapomnienie,s.93.
27ZawzorcowąmożnatuuznaćksiążkęVeenyDas,LifeandWords.
ViolenceandDescentintotheOrdinary,UniversityofCaliforniaPress,
London2007.WykorzystującFreudowskiekategorieżałoby,melancholii
czyprzepracowania,Daspokazujeopozycjępomiędzytraumatycznymwy-
darzeniemacodziennością,którabudujenowątożsamośćofiary.
16
