Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Widzimywyraźnie,żeprzeniesienieFreudowskichkategorii
napłaszczyznęzbiorowąwymagaponownegozwróceniasięku
omawianemujużwcześniejproblemowiformobecnościprze-
szłościwteraźniejszości.WażnykontekststanowidlaConnertona
klasycznyesejFreudaPrzypominanie,powtarzanieiprzepraco-
wanie33,zktóregozaczerpnąłonrozróżnieniemiędzyprzepra-
cowaniemarozegraniemwdziałaniu(actingout).
Sięgającjednocześniedodrugiegokanonicznegodlastudiów
nadpamięciątekstu–esejuŻałobaimelancholia–otrzymuje-
mynarzędziedoanalizytraumy,takżetejspołecznej.Zbiorowe
doświadczenieprzeszłości(takpozytywne,jakinegatywne)
istniejepoprzez(częstonieuświadamiane)czynnościnawyko-
we,którychnośnikamimogąstawaćsięzbioroweceremonie.
DlaConnertonaproblemzapominaniajestniezwykleistot-
nyjakoczynnikcharakteryzującynowoczesność.Myślinaten
tematzawartewksiążceJakspołeczeństwapamiętająznajdują
obszernerozwinięciewkolejnychjegopracach,wktórychzwra-
caonuwagęnaróżneformyzapominania34orazistnieniezinsty-
tucjonalizowanychpraktyk,kalendarzyitopografiizapominania,
analogicznychdopraktykpamięci35.Otwieratopoledoanalizy
takważnychwewspółczesnymdyskursiepamięcikategorii,jak
obowiązekpamięcizjednejstrony,zdrugiejzaś–pro-
blemprzebaczenia,zapomnieniainormalizacjistosunków36.
Szczególnymobszaremdziałańspołecznych,wktórym,
zgodniezrozpoznaniempsychoanalizy,łącząsięzesobązbio-
rowapamięćizapominanie,sąpraktykiżałoby37.Ceremonie
33Z.Freud,Przypominanie,powtarzanieiprzepracowanie,tłum.
A.Czownicka,[w:]Z.Pospiszyl,ZygmuntFreud...,s.266–272.
34Por.P.Connerton,SevenTypesofForgetting,„MemoryStudies”
2008,nr1(59),s.59–71.
35Por.P.Connerton,HowModernityForgets.
36Por.np.J.Derrida,OnCosmopolitanandForgivenes,Taylor&
Francis,NewYork2005.
37ConnertonpoświęcaimswojąnajnowsząksiążkęTheSpiritof
Mourning:History,MemoryandtheBody(CambridgeUniversityPress,
Cambridge2011).TrawestującsłynnypodtytułNietzschego,stawiawniej
wręcztezęo„narodzinachhistoriizduchażałoby”.
18
